Monday, December 31, 2007

Hoping to New Year 2008

၂၀၀၇-ခုႏွစ္အတြင္း အေျခအေနအရပ္ရပ္တို႔သည္ အားလံုးသိၾကသည့္အတိုင္း အေျပာင္းအလဲ၊ အလွဳပ္အယမ္းမ်ားစြာႏွင့္ ရင္ဆိုင္ခဲ့ၾကရသည္။

က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာဘေလာ့ဂါ ေလာကတြင္လည္း …

- အမ္ဘီအက္စ္ ..။
- ဘေလာ့မ်ားတြင္ ျမန္မာစာလံုးကို အဆင္ေျပလွပစြာ အသံုးျပဳနိဳင္ရန္အတြက္ အခမဲ့သံုးစြဲခြင့္ျပဳေပးခဲ့ေသာ အယ္လ္ဖာမွ ေဇာ္ဂ်ီ ..
- ေလ့လာအသံုးခ်လိုသူမ်ားအတြက္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား၊ ဘာသာစကားမ်ား၊ ဘေလာ့နည္းပညာမ်ားႏွင့္ အျခား ဗဟုသုတမ်ားကို တကူးတက ေစတနာထားကာ ပို႔စ္တင္ေပးၾကေသာ ဘေလာ့မ်ား ..။ ဘေလာ္ဂါမ်ား ..။
- လူငယ္မ်ားဦးစီးကာ စည္းစည္းလံုးလံုးျဖင့္ ေအာင္ျမင္စြာ လုပ္ကိုင္နိဳင္ခဲ့ၾကေသာ ဘေလာ့ဆမီနာမ်ား ..။
အစရွိသျဖင့္ အဆင့္အတန္းရွိေသာ လုပ္ရပ္မ်ား လုပ္ကိုင္နိဳင္ခဲ့ၾကသည္။ ဂုဏ္ယူဖြယ္ရာ မွတ္တိုင္မ်ား ျဖစ္ခဲ့ၾကသည္။
အယူအဆမတူညီၾကေသာ္လည္း ေအာင္ျမင္စြာတြဲဖက္ အလုပ္လုပ္ကိုင္နိဳင္သည့္ အေတြ႕အၾကံဳမ်ား ရရွိခဲ့ၾကသည္။

ယခုလာမည့္ ၂၀၀၈-ခုႏွစ္တြင္လည္း ထိုထက္ပို၍ ေကာင္းမြန္ေသာ၊ မ်ားျပားေသာ မွတ္တိုင္မ်ားကို စိုက္ထူနိဳင္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္မိပါသည္။

မိတ္ေဆြမ်ားအား ႏွစ္ကူးလက္ေဆာင္အေနျဖင့္...
၂၀၀၇-ခုႏွစ္ အမ်ိဳးသားစာေပဆုရ (ဘာသာျပန္-သုတ) စာအုပ္တစ္အုပ္ျဖစ္ေသာ
ဆရာေက်ာ္၀င္း၏ ကမၻာျပားၿပီ စာအုပ္အဖံုးမွ စာသားမ်ားအား
ဂရုျပဳ ဆင္ျခင္နိဳင္မိရန္ တင္ေပးလိုက္ပါသည္။

ဂူးဂဲလ္ကဲ့သို႔ေသာ ရွာစက္မ်ားက ကမၻာႀကီးကို အျပားခတ္လိုက္သည္ဆိုသည္မွာ …
ခ်ိဳင့္၀ွမ္းမ်ား၊ ေတာင္ကုန္းမ်ားကို ဆြဲညွိလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
ဤတြင္ ခ်ိဳင့္၀ွမ္းမ်ား၊ ေတာင္ကုန္း၊ တံတိုင္းႏွင့္ ေက်ာက္ေဆာင္မ်ားတြင္ ပုန္းေအာင္းေနသူမ်ားအတြက္
ပုန္းခိုစရာေနရာမရွိ ျဖစ္လာရေတာ့သည္။
သို႔အတြက္ ...
ဘ၀တြင္ ရိုးသားစြာအသက္ရွင္ေနထိုင္ျခင္းသည္သာ အေကာင္းဆံုး ဟု ဆိုရေတာ့မည္ ျဖစ္ပါသည္။
အေၾကာင္းမူ သင္ျပဳသမွ် အျပဳအမူတိုင္းမွာ တစ္ေန႔မဟုတ္တစ္ေန႔ အေသအခ်ာ ေဖာ္ထုတ္ခံရနိဳင္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
ကမၻာႀကီး ပိုျပားလာသည့္ႏွင့္အမွ် သာမန္လူမ်ားကို အရာရာ ထိုးေဖာက္ျမင္နိဳင္စြမ္းေသာ နတ္မ်က္စိ တပ္ေပးလိုက္သလိုရွိလာသည္။

အရပ္ရပ္ အေျခအေနေအာက္တြင္..၊
အေျပာင္းအလဲ လွိဳင္းလံုးႀကီးမ်ားၾကားတြင္..၊
ႏွစ္ျမဳပ္မက်န္ရစ္ဘဲ..၊
လွိဳင္းထန္ေလွဆန္ခရီးကို ေအာင္ျမင္စြာ ဆန္တက္နိဳင္ေရးမွာ
က်ေနာ္တို႔ေခတ္၏ အႀကီးဆံုးစိန္ေခၚမွဳဟု
ဆိုနိဳင္လိမ့္မည္ ျဖစ္ပါသည္။
ဤစိန္ေခၚမွဳႀကီးကို တံု႔ျပန္ရင္ဆိုင္နိဳင္ေရးမွာ
လြယ္လိမ့္မည္မဟုတ္သလို
ေရွာင္တိမ္း၍ ရနိဳင္ဖြယ္ရာလည္း မျမင္ပါ။
မလြဲမေရွာင္သာ ေဖာက္ထြက္ရင္ဆိုင္ရမည္သာ ျဖစ္ပါသည္။
T.P

Read More...

Saturday, December 29, 2007

Gems from Mogok

Name of Gems Obtained at Mogok Stone Tract

STA

Read More...

Monday, November 26, 2007

Literary Award

ဒုတိယအႀကိမ္ သဟာယစာေပဆုကို ဘယ္သူမ်ား ရမွာပါလဲ


မိုးကုတ္ၿမိဳ႕က သဟာယစာၾကည့္တိုက္ရဲ႕ သဟာယစာေပဆု ကို ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က ပထမအႀကိမ္ အျဖစ္ ဆုေရြးခ်ယ္ ေပးအပ္နိဳင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီဆုကို ပထမဦးဆံုး ေစ်းဦးေပါက္သြားသူကေတာ့ မႏၱေလးၿမိဳ႕က စာေရးဆရာ ညီပုေလး ပဲျဖစ္ပါတယ္။ သဟာယစာၾကည့္တိုက္ဟာ မိုးကုတ္ၿမိဳ႕ အေနာက္ပိုင္း က်ပ္ျပင္ၿမိဳ႕မ ရပ္ကြက္မွာ တည္ရွိပါတယ္။ သဟာယစာၾကည့္တိုက္ကို ၁၉၃၅-ခုႏွစ္မွာ စတင္တည္ေထာင္ခဲ့ၿပီး မိုးကုတ္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းမွာရွိတဲ့ စာၾကည့္တိုက္ေပါင္း (၁၀)ခုေက်ာ္အနက္ သက္တမ္းအရွည္ၾကာဆံုး၊ စာအုပ္ အစံုလင္ဆံုးနဲ႔ လူသိအမ်ားဆံုး စာၾကည့္တိုက္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒုတိယကမၻာစစ္အတြင္းမွာေတာင္ မပ်က္မစီးေအာင္ ထိန္းသိမ္းနိဳင္ခဲ့ၿပီး မ်ိဳးဆက္အသီးသီးတို႔က လက္ဆင့္ကမ္း ထိန္းသိမ္းလာခဲ့ရာမွာ ယခု လူငယ္မ်ိဳးဆက္သစ္မ်ားက ဆက္လက္တည္တံ့ေအာင္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္လွ်က္ ရွိတာကိုလည္း အားရဖြယ္ရာ ေတြ႕ျမင္ရပါတယ္။ ဒီလို လူငယ္ေတြရဲ႕ ကိုယ္က်ိဳးမဖက္ပဲ ေဆာင္ရြက္မွဳေတြေၾကာင့္ နံရံကပ္စာေစာင္ျပပြဲမ်ားတင္ သာမကပဲ စာေပေဟာေျပာပြဲမ်ား၊ စာေပဆုမ်ား ခ်ီးျမွင့္ေပးအပ္လာနိဳင္သည္အထိ တိုးတက္ေအာင္ျမင္လာခဲ့ပါတယ္။ ႏွစ္စဥ္ ျမန္မာနိဳင္ငံရဲ႕ လြတ္လပ္ေရးေန႔ျဖစ္တဲ့ ဇန္န၀ါရီလ (၄)ရက္ေန႔ ေရာက္ေလတိုင္း သဟာယစာေပဆုကို ခ်ီးျမွင့္နိဳင္ဖို႔ ဆုခ်ီးျမွင့္ေရးေကာ္မတီက ရက္သတ္မွတ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ လာမယ့္ ဒုတိယအႀကိမ္ သဟာယစာေပဆုကိုေကာ ဘယ္သူဘယ္၀ါကို ခ်ီးျမွင့္ေပးအပ္မယ္ဆိုတာ ဆုေရြးခ်ယ္ေရး ေကာ္မတီ၀င္ေတြ အေနနဲ႔ ယခုအခ်ိန္မွာ ျငင္းခုန္သတ္ပုတ္ ေရြးခ်ယ္အလုပ္ရွဳပ္ေနၾကၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ကေတာ့ ဆရာ ညီပုေလးရဲ႕ ၿငိမ္သက္တစ္မိနစ္ႏွင့္ အျခား၀တၳဳတိုမ်ား စာအုပ္ကို ေရြးခ်ယ္ခ်ီးျမွင့္ခဲ့ၿပီး ဆုေရြးခ်ယ္ေရးအဖြဲ႕ရဲ႕ သံုးသပ္ခ်က္မွာေတာ့ ဆရာညီပုေလးရဲ႕ ၀တၳဳတိုမ်ားဟာ လူသားဆန္ၿပီး မ်က္ေမွာက္လူမွဳပတ္၀န္းက်င္ကို ထင္ဟပ္ေပၚလြင္ေစတယ္လို႔ ေဖာ္ျပပါရွိပါတယ္။ မိုးကုတ္ၿမိဳ႕ရဲ႕ တစ္ခုတည္းေသာ စာေပဆုျဖစ္တဲ့ သဟာယစာေပဆုကို ဒီႏွစ္မွာ ဘယ္သူရမယ္ဆိုတာ အားလံုးက စိတ္၀င္တစားနဲ႔ ေမွ်ာ္လင့္ေနပါေၾကာင္း…။



စာေရးဆရာညီပုေလး (Profile)
၁၉၅၂-ခုႏွစ္တြင္ မႏၱေလးၿမိဳ႕၌ အဖ လူထုဦးလွ ၊ အမိ လူထုေဒၚအမာ တို႔မွ ေမြးဖြားခဲ့။ အမည္ရင္း ၿငိမ္းခ်မ္း (ေခၚ) ဘိုညိဳ။ ငယ္စဥ္က မႏၱေလးၿမိဳ႕ စိန္႔ပီတာ အထက္တန္းေက်ာင္းတြင္ မူလတန္းမွ တကၠသိုလ္၀င္တန္းအထိ ပညာသင္ၾကားခဲ့။ မႏၱေလး ၀ိဇၨာသိပၸံ တကၠသိုလ္မွ သိပၸံဘြဲ႕ကို ဘူမိေဗဒဘာသာရပ္ျဖင့္ ရရွိခဲ့သည္။
၁၉၈၅-ခုႏွစ္တြင္ စပယ္ျဖဴမဂၢဇင္း၌ လွ်က္ဆားတစ္တို႔ ၀တၳဳတိုျဖင့္ စတင္ ေဖာ္ျပျခင္းခံရၿပီး မဂၢဇင္းမ်ားတြင္ ၀တၳဳတိုမ်ား ဆက္လက္ေရးသားခဲ့။ ပထမဆံုး လံုးခ်င္း၀တၳဳတိုစာအုပ္ သူ႕ထက္ကဲ၊ ေရႊျပည္စိုး၊ ညီပုေလး ကို ေရးသားထုတ္ေ၀ခဲ့ၿပီးေနာက္ ကေလးလူႀကီးႀကိဳက္ၿပီး ခ်စ္ၾကပါတဲ့ ညီပုေလး ၀တၳဳတိုမ်ား၊ လမင္းရဲ႕ ခ်ိဳသာေသာ လက္ခုပ္သံ၊ တစ္ေၾကာင္းဆြဲ ကေလးပန္းခ်ီႏွင့္ အျခား၀တၳဳတိုမ်ား၊ လူအအိပ္မက္ ၀တၳဳတိုမ်ား အျပင္ ခရီးသြားေဆာင္းပါးအျဖစ္ လီဒို-ဟူးေကာင္း မင္ျခစ္မွတ္စုမ်ား စာအုပ္တို႔မွာ ထင္ရွားသည္။
ထို႔ျပင္ ေျမးသူႀကီး ၀တၳဳႏွင့္ ၂၀၀၆-ခုႏွစ္အတြက္ ၿငိမ္သက္တစ္မိနစ္ႏွင့္ အျခား၀တၳဳတိုမ်ား စာအုပ္ကိုလည္း ေရးသားထုတ္ေ၀ခဲ့ပါသည္။
S.T.A

Read More...

Sunday, November 18, 2007

Dialectual Word Form in Mogok Stone Tract

မိုးကုတ္ေက်ာက္တြင္းေဒသဆိုင္ရာ အေခၚအေ၀ၚမ်ား
.
ေျမတြင္း
ေက်ာက္မ်က္ရတနာထြက္ရွိရာ ေျမႀကီးအတြင္းသို႔ တူးေဖာ္လုပ္ကိုင္ေသာ တြင္းအမ်ိဳးအစား။

ခဲတြင္း
ပင္မသိုက္ျဖစ္ေသာ ေက်ာက္ေဆာင္မ်ားအတြင္းမွ ခဲမ်ားကို ယမ္းဘီလူး၊ ဒိုင္းနမိုက္ တို႔ျဖင့္ ခြဲထုတ္၍ ေက်ာက္မ်က္ရိုင္းမ်ား ထုတ္ယူရေသာ တြင္းအမ်ိဳးအစား။ (မိုးကုတ္ေဒသတြင္ ေက်ာက္ေဆာင္မ်ားအတြင္းမွ ေက်ာက္မ်က္ရိုင္း ထုတ္ယူနိဳင္ေၾကာင္းကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ကတည္းကပင္ ဘူမိေဗဒပညာရွင္မ်ားက ေဖာ္ျပခဲ့ၿပီးျဖစ္ေသာ္လည္း ၁၉၆၅-ခုႏွစ္ ၀န္းက်င္မွသာ ေက်ာက္လႊာကို ခြဲထုတ္၍ ေက်ာက္မ်က္ရွာေဖြျခင္းကို စတင္လုပ္ကိုင္လာခဲ့ၾကသည္။)

စက္တြင္း
ေရစုပ္စက္၊ သဲစုပ္စက္၊ ၿဗံဳးစုပ္စက္၊ ၿဗံဳးေဆးစက္၊ ယမ္းေဖာက္စက္ စသည့္ စက္ကိရိယာမ်ား အကူအညီျဖင့္ တူးေဖာ္လုပ္ကိုင္သည့္တြင္း။

လက္တြင္း
စက္အင္အားကို မသံုးပဲ လူ၏ ခြန္အားႏွင့္ ကၽြမ္းက်င္မွဳကို အသံုးျပဳ၍ တနိဳင္တပိုင္ တူးေဖာ္လုပ္ကိုင္ေသာ ေရွးရိုးအစဥ္အလာတြင္း။
.
တြင္းလံုး
တြင္း၀၌ စက္၀ိုင္းပံုျဖင့္ လူတစ္ကိုယ္စာ ၀င္ဆံ့ရံုတူးၿပီး ေျမေအာက္ရွိ ၿဗံဳးေျမသို႔ေရာက္ေအာင္ တူးသြားရေသာ တြင္းကို ေခၚသည္။ တြင္းလံုးတူးေဖာ္နည္းသည္ ေျမသားမာ၍ သိပ္သည္းက်စ္လ်စ္မွဳရွိေသာ ေနရာမ်ားတြင္သာ အသံုးျပဳနိဳင္ၿပီး ေျမသားေပ်ာ့လွ်င္ ေျမၿပိဳက်တတ္သျဖင့္ အသံုးျပဳ၍ မရေပ။ တြင္းလံုးေအာက္တြင္ ၿဗံဳးေၾကာ ေတြ႕ရွိပါက ၄င္းၿဗံဳးေၾကာတစ္ေလွ်ာက္ ေျမကို ေခါင္း၍ အတြင္းသို႔ တူးေဖာ္ရသည္။ လုပ္သား သံုးေယာက္ျဖင့္ လုပ္ရသည္။

ေလးပင္တြင္း
ေလးေထာင့္က်က် ေျမေအာက္သို႔ တူးေဖာ္သြားရေသာ နည္းျဖစ္သည္။ ေျမမၿပိဳက်ေစရန္ သစ္သားေမွ်ာတိုင္မ်ား၊ ၀ါးမ်ားျဖင့္ ေဘာင္ခတ္ကာ တစ္ဆင့္ျခင္း ေအာက္သို႔ တူးဆင္းသြားရၿပီး ေဘးပတ္လည္ကို ျမက္မ်ား၊ သစ္ရြက္ သစ္ခက္မ်ားျဖင့္ ခုခံေပးရသည္။ လူတစ္ရပ္ခန္႔ေရာက္တုိင္း အသားတိုင္မ်ားျဖင့္ ေဘာင္ခတ္ ေခြခ်ေလ့ရွိၿပီး ၄င္းကို ေဒသအေခၚအားျဖင့္ တစ္ဆက္ဟု ေခၚသည္။ ဤနည္းျဖင့္ အဆက္ ႏွစ္ဆယ္၊ သံုးဆယ္ခန္႔အထိ တူးေဖာ္လုပ္ကိုင္ၾကပါသည္။ လုပ္သားအင္အား အနည္းဆံုး ေလးေယာက္ျဖင့္ စတင္လုပ္ကိုင္နိဳင္သည္။

ကိုးပင္တြင္း
ကိုးပင္တူးေဖာ္နည္းမွာ ေလးပင္တူးေဖာ္နည္းႏွင့္ အတူတူပင္ျဖစ္သည္။ တြင္း၀၏ ပံုသ႑ာန္မွာ ေလးေထာင့္စတုရန္းပံု ျဖစ္ၿပီး ေလးပင္တြင္းထက္ ပို၍ က်ယ္၀န္းသည္။ လူအင္အားမွာလည္း ေလးပင္တြင္းထက္ ပို၍ အသံုးျပဳရေလသည္။
.
ေမွ်ာတြင္း
ေတာင္ကမ္းပါးမ်ားရွိ ၿဗံဳးမ်ားကို ေရအားျဖင့္တိုက္၍ ေက်ာက္မ်က္ရတနာမ်ား ေဖာ္ထုတ္သည့္နည္းပင္ ျဖစ္သည္။ ဤနည္းကို အသံုးျပဳရန္အတြက္ အဓိကလိုအပ္ခ်က္မွာ ေရအလံုအေလာက္ ရရွိမွဳႏွင့္ ေရစီးေကာင္းေသာ ဆင္ေျခေလွ်ာရွိရန္ပင္ ျဖစ္သည္။ ေရရရွိရန္အတြက္ အနီးပတ္၀န္းက်င္ရွိ ေခ်ာင္းမ်ား၊ အိုင္မ်ား၊ ေရထြက္မ်ားမွ ေရကို ေျမာင္းေဖာက္၍လည္းေကာင္း၊ ၀ါးျပြန္မ်ား ပိုက္မ်ားျဖင့္ ဆက္၍လည္းေကာင္း သြယ္တန္းယူရပါသည္။ ထို႔ေနာက္ ေတာင္ေစာင္း၊ ေတာင္ကမ္းပါးယံမွ ေျမသားမ်ားကို ၿဗံဳးေပၚလာသည္အထိ ေရအားျဖင့္ တိုက္ခ်ရပါသည္။ ထိုသို႔ ေတာင္ကမ္းပါးယံမွ ၿဗံဳးေျမမ်ားကို ေရျဖင့္ႏွဴး၍ ေၾကမြေစၿပီးမွ ေရႏွဴးေနေသာ ၿဗံဳးေျမသားကို ေပါက္ျပား၊ ေပါက္တူးမ်ားျဖင့္ ထိုးဆြ၍ ေမႊေႏွာက္ေသာအခါ ေျမသားႏွင့္ သဲမံွဳမ်ားသည္ ေရႏွင့္အတူ ေမွ်ာပါသြားၾကသည္။ ေက်ာက္တံုးေက်ာက္ခဲမ်ားကိုမူ လက္ျဖင့္မ၍ သယ္ယူၿပီး ေျမာင္းေဘးတစ္ေလွ်ာက္ တစ္ခုေပၚတစ္ခုဆင့္ကာ စီ၍ ထားေလ့ရွိၾကသည္။ တြင္း၏ ေအာက္ၾကမ္းျပင္တြင္ အနည္ထိုင္လွ်က္ရွိသည့္ ေက်ာက္စရစ္ခဲမ်ား၊ သဲမ်ား၊ ေက်ာက္ရိုင္းမ်ားကို ေျမာင္းၿမီးေရာက္သည္အထိ ေျမာင္းတစ္ေလွ်ာက္ တြင္းသမားမ်ားမွ ေပါက္ျပားျဖင့္ ျခစ္ဆြဲရသည္။ ေရေျမာင္း၏အဆံုးတြင္ ဇလုပ္ေခၚ သစ္သားျဖင့္ျပဳလုပ္ထားသည့္ ေလးေထာင့္သ႑ာန္ က်င္းတစ္ခု ခံထားကာ ရႊံ႕မ်ား၊ ကနယ္မ်ားကို ဇလုပ္ေပၚမွ ျဖတ္သန္းစီးဆင္းေစပါသည္။ ထုိအခါ အေလးခ်ိန္ရွိေသာ သဲႏွင့္ ေက်ာက္မ်ားမွာ ဇလုပ္အတြင္း၌ က်န္ရစ္ခဲ့ပါသည္။ ထုိသို႔ ဇလုပ္အတြင္း၌ က်န္ရစ္ခဲ့ေသာ သဲႏွင့္ေက်ာက္မ်ား ေရာေႏွာေနသည့္ သဲဖတ္မ်ားကို က်ံုုဳးယူၿပီး ေက်ာက္ရိုင္းမ်ားကို ေရြးခ်ယ္ေကာက္ယူရပါသည္။ ယခုတူးေဖာ္နည္းကို ေရေပါမ်ားစြာရနိဳင္ေသာ မိုးတြင္းကာလတြင္ မ်ားစြာ အသံုးျပဳၾကသည္။ အျခားတူးေဖာ္နည္းမ်ားထက္ စရိတ္စက မ်ားစြာ သက္သာေစပါသည္။

အင္းၿပဲ
အင္းၿပဲသည္ ေျမျပန္႔တြင္ျဖစ္ေစ၊ ေျပျပစ္ေသာ ေတာင္ေစာင္းတြင္ျဖစ္ေစ တူးေဖာ္နိဳင္ၿပီး တိမ္၍ ေဘးသို႔ ပိုမိုက်ယ္ျပန္႔စြာ တူးေသာ က်င္းက်ယ္ႀကီးမ်ား ျဖစ္သည္။ အင္းၿပဲတူးေဖာ္နည္းတြင္ စိမ့္ေရကို ခပ္ထုတ္နိဳင္ရန္ အေရးႀကီးသည္။ တူးေဖာ္ပံုမွာ တြင္းကို ဧရိယာ က်ယ္၀န္းစြာ တူးထုတ္လိုက္ၿပီး ထြက္လာသမွ်ေရကို စုပ္ထုတ္ကာ ၿဗံဳးေၾကာေရာက္သည္အထိ တူးေဖာ္ရပါသည္။ ၿဗံဳးေၾကာေရာက္လွ်င္ ၿဗံဳးသားမ်ားကို ေျမေပၚေရာက္ေအာင္ တင္ယူၿပီး သီးျခား ေဆးယူရပါသည္။ အင္းၿပဲတူးေဖာ္နည္းကို ၿဗံဳးေၾကာတိမ္သည့္ ေနရာမ်ားတြင္ လုပ္ကိုင္ၾကၿပီး ၿဗံဳးေၾကာနက္သည့္ ေနရာမ်ားတြင္ ကုန္က်စရိတ္ ျမင့္မားမွဳေၾကာင့္ လုပ္ကိုင္သူ နည္းပါးသည္။

လူးတြင္း
လူးတြင္းဆိုသည္မွာ ထံုးေက်ာက္အတြင္း၌ သဘာ၀အေလ်ာက္ ျဖစ္ေပၚေနေသာ လွိဳဏ္ေခါင္းမ်ားအတြင္းသို႔ လူးလြန္႔၀င္ေရာက္ကာ ေက်ာက္မ်ား ရွုာေဖြေသာ နည္းစနစ္ျဖစ္သည္။ လွိဳဏ္ေခါင္းမ်ား၊ ဂလွိဳင္မ်ားအတြင္းတြင္ ေဘးပတ္၀န္းက်င္မွ ေရတိုက္စားမွဳေၾကာင့္ ေက်ာက္မ်က္အခ်ိဳ႕မွာ ေက်ာက္ခဲတြင္ ကပ္ေနရာမွ ျပဳတ္က်လာၿပီး ေက်ာက္စရစ္ခဲမ်ား၊ ရႊံ႕ေျမမ်ားႏွင့္ အတူ ေရာေႏွာ၍ စုပံုေနတတ္ပါသည္။ ထုိသုိ႔ ေရာေႏွာလွ်က္ရွိေသာ အစုအေ၀းကို လူးတြင္းစနစ္ျဖင့္ ရွာေဖြျခစ္ယူၿပီး အျပင္သို႔ ေရာက္သည္အထိ ခက္ခက္ခဲခဲ သယ္ထုတ္ရသည္။ ထုိသို႔ လွိဳဏ္ေခါင္းမ်ားတစ္ေလွ်ာက္ ေျမစာမ်ား၊ ၿဗံဳးေၾကာမ်ား ရွာေဖြရာတြင္ အခ်ိုဳ႕ေနရာမ်ားမွာ မတ္တပ္ရပ္ၿပီး ၀င္မရသျဖင့္ ထိုင္ၿပီး တေရြ႕ေရြ႕ သြားရသကဲ့သို႔၊ အခ်ိဳ႕ေနရာမ်ားတြင္ ပက္လက္လန္အိပ္ကာ သြားရသည့္ေနရာမ်ိဳးလည္း ရွိရာ ေအာက္မွ စီးထြက္လာေသာ ေရမ်ားႏွင့္ အထက္မွ က်လာေသာ ေရစက္ေရေပါက္မ်ားအၾကား သြားလာ၍ ခက္ခဲစြာ လုပ္ကိုင္ၾကရသည္။ လူးတြင္းလုိက္ျခင္းသည္ ခက္ခဲၿပီး အႏၱရာယ္မ်ားလွသည္။

လက္ၾကားတြင္း
ေက်ာက္တံုးမ်ားအၾကား၊ ေက်ာက္ပင္ႏွစ္ခုၾကား၊ ေက်ာက္ထရံႏွစ္ခုၾကားရွိ ေျမႀကီးမ်ားကို ႀကံဳးယူ၍ ေဆးေၾကာကာ ေက်ာက္မ်က္ရတနာ ရွာေဖြျခင္း ျဖစ္သည္။ အခ်ိဳ႕လက္ၾကားတြင္းမ်ားသည္ လူအားျဖင့္ ႀကံဳးယူရင္း တျဖည္းျဖည္း နက္ရွိဳင္းလာကာ ၿဗံဳးေၾကာေတြ႕လွ်င္ ယမ္းျဖင့္ ခြဲ၍ ဆက္လက္လုပ္ကိုင္ၾကရာမွာ လူးတြင္းကဲ့သို႔ ျဖစ္သြားသည္။

ခနဲေဆးျခင္း
ၿဗံဳးေျမမွဳန္႔ျဖစ္ေသာ ကနယ္ေျမကို ေရစီးတြင္ ပါသြားေစရန္ ေဆးေၾကာၿပီး သဲေက်ာက္မ်ားကို ပုတ္ေတာေခၚ ၀ါးဇကာထဲ၌ က်န္ေအာင္ ျပဳလုပ္ေသာေၾကာင့္ ကနယ္ေဆးသည္ဟု ဆိုရာမွ ကာလၾကာေသာ္ ခနဲေဆးသည္ဟူ၍ ေရြ႕လ်ားလာခဲ့သည္။ ခနဲေဆးျခင္းကို မိန္းမမ်ား အဓိက လုပ္ကိုင္ၾကသည္။ မိန္းမမ်ားမွာ ေယာက်္ားမ်ားကဲ့သို႔ ပင္ပင္ပန္းပန္း တြင္း၊ ေမွ်ာ စသည္တို႔ကို မလုပ္နိဳင္ေသာေၾကာင့္ ေခ်ာင္း ေျမာင္း အတြင္းႏွင့္ ေမွ်ာၿမီးေနရာမ်ားတြင္ ေမွ်ာပါလာေသာ ၿဗံဳးေျမမ်ားကို တူးဆြကာ ေရတြင္ ေဆးေၾကာျခင္းျဖင့္ ေက်ာက္မ်က္ရတနာမ်ားကို ရွာေဖြၾကသည္။

ၿဗံဳးေျမ
ေက်ာက္မ်က္ရိုင္းမ်ား ပါရွိသည့္ သဲ၊ ရႊံ႕တို႔ျဖင့္ ေရာေႏွာေနေသာ ေျမႀကီး။ ၿဗံဳးတြင္ပါ၀င္ေသာ အရာ၀တၳဳမ်ား၏ အခ်ိဳးအဆကို မွီ၍ ၿဗံဳး၏ အေရာင္အဆင္း ကြဲျပားၾကသည္။ ရႊံ႕ေစးႏွင့္ ေျမေစးပိုမ်ားေသာ ၿဗံဳး၏ အေရာင္သည္ အျပာဖက္ေသာ မီးခိုးေရာင္အဆင္းရွိ၍ ၄င္းကို စေျမၿဗံဳးဟု ေခၚသည္။ သဲပြင့္ႀကီးမ်ားႏွင့္ ေက်ာက္စရစ္ခဲ ပို၍မ်ားေသာ ၿဗံဳး၏အေရာင္မွာ အ၀ါေရာင္ရွိၿပီး ၄င္းကို သဲၿဗံဳး (သို႔) ခဲၿဗံဳးဟု ေခၚသည္။ သဲႏုမ်ားပါေသာ ၿဗံဳးကို မႈံၿဗံဳးဟုေခၚသည္။ ၄င္း၏ အေရာင္မွာ ေအာက္ခံ ေက်ာက္ေဆြး ေက်ာက္ပုတ္ကုိမွီၿပီး ေဒသအလိုက္ အေရာင္ကြဲျပားသည္။ ၿဗံဳးမ်ားကို အခ်ိဳ႕ေနရာမ်ားတြင္ ေျမျပင္ႏွင့္ နီးကပ္စြာ ေတြ႕ရွိရၿပီး အခ်ိဳ႕ေနရာမ်ားတြင္မူ နက္ရွိဳင္းေသာ ေျမေအာက္အတြင္း၌ ေတြ႕ရသည္။

ေျမစာ
ေက်ာက္မ်က္ရတနာမ်ားထြက္ရွိရာ ၿဗံဳးအလႊာသို႔ မေရာက္မွီ အေပၚမွ တူးထုတ္ပစ္လိုက္ရေသာ ေက်ာက္မ်က္ရိုင္းမ်ား မပါရွိဟု ထင္ရသည့္ ေျမႀကီး။

ခဲစာ
ေက်ာက္ေဆာင္အတြင္းမွ ယမ္းျဖင့္ ခြဲထုတ္၍ ထြက္လာေသာ ေက်ာက္မ်က္ရတနာမ်ား ပါရွိသည့္ ခဲမ်ားကို တူျဖင့္ထုခြဲ၍လည္းေကာင္း၊ စက္ျဖင့္ႀကိတ္ခြဲ၍လည္းေကာင္း ေက်ာက္မ်က္ရတနာမ်ား ရွာေဖြအၿပီး စြန္႔ပစ္လိုက္ေသာ ခဲအေသးမ်ား။

မံု
သဲအနုစား။

တြင္းေတာ
ေက်ာက္တြင္းမ်ား အမ်ားအျပား တူးေဖာ္လုပ္ကိုင္ေနၾကသည့္ ေနရာ။

ကြက္ရပ္
ေက်ာက္မ်က္ရတနာထြက္ရွိရာ ေနရာ၊ ႒ာန။

လုပ္ကြက္
အစိုးရမွ သတ္မွတ္ေနရာခ်ထားေပးသည့္ ေက်ာက္မ်က္ရတနာ တူးေဖာ္လုပ္ကိုင္ခြင့္ျပဳေသာ ေနရာ။
.
ေရမံုခြက္
ၿဗံဳးေျမကို ေရျဖင့္ အရည္ေဖ်ာ္၍ ေမႊရန္ သစ္သားျဖင့္ ျပဳလုပ္ထားေသာ ေရေလွာင္ကန္ငယ္။

ဇလုပ္
ေရမံုခြက္မွလာေသာ ေရထြက္ေျမာင္း၏ အဆံုးတြင္ သဲႏွင့္ခဲမ်ား ထြက္မသြားေစရန္ ပိတ္ထားေသာေနရာ။

ကလက္
တြင္း၏ေအာက္ေျခတြင္ ေမွာင္ေနၿပီး အလင္းေရာင္မလံုေလာက္ေသာအခါ တြင္း၏အေပၚမွေန၍ ေနေရာင္ေအာက္တြင္ အလင္းျပန္ေစကာ တြင္းေအာက္သို႔ ေရာင္ျပန္ဟပ္ေစေသာ ေငြေရာင္စကၠဴျဖင့္ ကပ္ထားသည့္ ဂ်ပ္ျပား။

တြင္းလက္ဖ်ား
ေလးပင္တြင္း၊ လူးတြင္း၊ လက္ၾကားတြင္းမ်ား၌ ၿဗံဳးေၾကာရွိရာသို႔ လိုက္ရာတြင္ စဖြင့္သည့္ေနရာမွ ေနာက္ဆံုး ေရာက္ရွိသည့္ေနရာ။

ေခါင္းမိုးက်င္း
(ေခါင္းဖံုးက်င္း၊ ေခါင္းေပါင္းက်င္း ဟုလည္း ေခၚသည္။) ၿဗံဳးအလႊာသို႔ မေရာက္ရွိမွီ အေပၚယံေျမသားအလႊာကို ယူ၍ ဖယ္ရွားပစ္ျခင္း ျဖစ္သည္။

ေခါင္းစားထိုး
(ေခါင္းသားလိုက္သည္ဟုလည္း သံုးႏွံဳးသည္။) မိမိတူးေဖာ္ေနေသာ တြင္းသည္ ၿဗံဳးရွိရာအလႊာသို႔ ေရာက္ရွိေသာအခါ တြင္း၏ နံေဘးဖက္သို႔ လွိဳဏ္ေခါင္းမ်ား ျပဳလုပ္ကာ ၿဗံဳးေၾကာသြားရာေနာက္ လိုက္ၿပီး ၿဗံဳးေျမမ်ားကို ရယူျခင္းျဖစ္သည္။

ခဲလွဳပ္
ပင္မေက်ာက္ေဆာင္ႏွင့္ တစ္ဆက္တစ္စပ္တည္းမဟုတ္ပဲ ေျမႀကီးအတြင္းတြင္ သီးျခားနစ္၀င္ေနသည့္ တြင္းလုပ္သူမ်ားအတြက္ အသက္အႏၱရာယ္ ရွိနိဳင္ေသာ ခဲအႀကီးစား။

ထာ
ေက်ာက္မ်က္ရတနာမ်ား ထည့္၍ ၾကည့္ရွဳရန္ ေၾကးျဖင့္ ျပဳလုပ္ထားေသာ လင္ဗန္း၀ိုင္း။

ထာပြဲ
ေက်ာက္မ်က္အေရာင္းအ၀ယ္ ျပဳလုပ္ရာေနရာ၊ စုရပ္။ ေက်ာက္မ်က္ရတနာေစ်း။ (ေက်ာက္ထုပ္မ်ားကို ထာေခၚ ေၾကးလင္ဗန္းေပၚတြင္ ထည့္၍ ျပသေရာင္း၀ယ္ၾကသည္ကို အစြဲျပဳၿပီး ေနာင္တြင္ ထာပြဲဟု ေခၚတြင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။)

ေအာက္ေက်ာက္
အရြယ္အစား ေသးငယ္၍ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အရည္အေသြး ညံ့ဖ်င္း၍ေသာ္လည္းေကာင္း တန္ဖိုးအားျဖင့္ မမ်ားေသာ ေက်ာက္မ်ား။ (ထမင္းစားေက်ာက္ဟုလည္း ေခၚသည္)

ေက်ာက္ႀကီး
အရြယ္အစားေကာင္းမြန္ၿပီး အရည္အေသြးလွပ၍ တန္ဖိုးအားျဖင့္ ႀကီးျမင့္ေသာ ေက်ာက္မ်က္ရတနာမ်ား။

အရိုင္း
ျပဳျပင္မြမ္းမံျခင္း၊ ျဖတ္ေတာက္ေသြးယူျခင္း မျပဳရေသးေသာ သဘာ၀အတိုင္း ရွိေနသည့္ ေက်ာက္မ်က္ရတနာမ်ား။

အယဥ္
ျပဳျပင္မြမ္းမံ၍ ျဖတ္ေတာက္ေသြးယူၿပီး လက္၀တ္ရတနာျပဳလုပ္ရန္ အဆင္သင့္ျဖစ္ေအာင္ ျပဳလုပ္ထားသည့္ ေရာင္းတန္း၀င္ ေက်ာက္မ်က္ရတနာမ်ား။

အစင္
ေက်ာက္၏အေရာင္ႏွင့္ အရြယ္အစား မည္သို႔ပင္ ရွိေစကာမူ အျပစ္အနာကင္း၍ သန္႔စင္ၾကည္လင္ေသာ ေက်ာက္မ်က္ရတနာမ်ား။

အျပစ္
ေက်ာက္သားအတြင္းရွိ အက္ကြဲေၾကာင္း။

အရည္
ေက်ာက္တစ္ပြင့္၏ အေရာင္အေသြး အႏု အရင့္။

အခ်ိဳ
အရည္ေဖ်ာ့ေသာ ေက်ာက္။

အထက္
အရည္ရင့္ေသာ ေက်ာက္။

အေဖာက္
အႀကီး။ မိမိ၀ယ္ေနက်ေက်ာက္ထက္ အရြယ္အစားအားျဖင့္ ႀကီးေသာ ေက်ာက္။

အညွာ
အေသး။ မိမိ၀ယ္ေနက်ေက်ာက္ထက္ အရြယ္အစားအားျဖင့္ ေသးေသာ ေက်ာက္။
.
အျဖဳန္း
ရတနာတန္းမ၀င္ေသာ ေက်ာက္။

မတ္စာ
ေက်ာက္ေသြးရာတြင္ သံုးေသာ ပစၥည္းတစ္မ်ိဳးျဖစ္သည့္ မတ္ေခၚ ေအာက္ခံျပားမ်ားကို ျပဳလုပ္ရာတြင္ ေရွးအခါက အရည္အေသြးမေကာင္းေသာ ေရာင္းတန္းမ၀င္သည့္ ေက်ာက္မ်ားကို စု၍ အမွဳန္႔ျဖစ္ေအာင္ ထုေထာင္းကာ ျပဳလုပ္ၾကရသည္။ ထုိအေခၚအေ၀ၚကို အစြဲျပဳၿပီး အရည္အေသြးမေကာင္းေသာ၊ တန္ဖိုးမရွိေသာ၊ ေရာင္းတန္းမ၀င္သည့္ ေအာက္ေက်ာက္မ်ားကို မတ္စာေက်ာက္ဟု ေခၚေ၀ၚၾကသည္။

အစည္း
ေက်ာက္ထုပ္တစ္ထုပ္အတြင္းတြင္ ပါ၀င္ေသာ ေက်ာက္မ်က္ရတနာမ်ားအနက္ အရည္အေသြးအားျဖင့္လည္းေကာင္း၊ တန္ဖိုးအားျဖင့္လည္းေကာင္း အေကာင္းဆံုး အေနအထားရွိသည့္ ေက်ာက္မ်ား။

အၿမီး
ေက်ာက္ထုပ္တစ္ထုပ္အတြင္းတြင္ ပါ၀င္ေသာ ေက်ာက္မ်က္ရတနာမ်ားအနက္ အရည္အေသြးအားျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ တန္ဖိုးအားျဖင့္လည္းေကာင္း အေကာင္းဆံုး အေနအထားရွိသည့္ ေက်ာက္မ်ားကို ႏွဳတ္ယူၿပီး က်န္ရွိေသာ ေက်ာက္မ်ား။

ပြင့္ေကာက္သမား
တန္ဖိုးျမင့္၍ အရည္အေသြးေကာင္းေသာ ေက်ာက္မ်ားကိုသာ တစ္ပြင့္ျခင္း စိတ္ႀကိဳက္ ၀ယ္ယူၾကသူမ်ား။

အစပ္ေက်ာက္သမား
မိုးကုတ္တြင္းထြက္ ေက်ာက္မ်က္ရတနာမ်ားစြာအထဲမွ မိမိကၽြမ္းက်င္သည့္ ေက်ာက္တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးကိုသာ ဦးစားေပး၍ အထုပ္လိုက္ျပည့္ေအာင္ ၀ယ္ယူၾကသူမ်ား။

တစ္ကိုက္
အေလးခ်ိန္ တစ္ကရက္(တစ္ကလပ္) အရြယ္ရွိေသာေက်ာက္။

ႏွစ္ကိုက္
အေလးခ်ိန္ ႏွစ္ကရက္(ႏွစ္ကလပ္) အရြယ္ရွိေသာေက်ာက္။

သံုးကိုက္
အေလးခ်ိန္ သံုးကရက္(သံုးကလပ္) အရြယ္ရွိေသာေက်ာက္။

သံုးမတ္ကိုက္
အေလးခ်ိန္ တစ္ကရက္ အရြယ္ေအာက္ရွိေသာ ေက်ာက္။

ငါးမူးတင္(ႏွစ္လံုးစီး)
အေလးခ်ိန္အားျဖင့္ ကရက္၀က္ခန္႔ရွိၿပီး ႏွစ္ပြင့္ေပါင္းလွ်င္ တစ္ကရက္ အေလးခ်ိန္ရွိေသာေက်ာက္။

သံုးလံုးစီး
သံုးပြင့္ေပါင္းလွ်င္ အေလးခ်ိန္ တစ္ကရက္ရွိေသာ ေက်ာက္။

ေလးလံုးစီး
ေလးပြင့္ေပါင္းလွ်င္ အေလးခ်ိန္ တစ္ကရက္ရွိေသာ ေက်ာက္။

စြယ္(ဇြယ္ဟုအသံထြက္သည္)
အေလးခ်ိန္ တစ္ကရက္ေအာက္ရွိေသာ ေက်ာက္မ်ားကို ျခံဳ၍ ေခၚေ၀ၚသည္။

စံေက်ာက္ (စံထားေက်ာက္)
ေက်ာက္ထုပ္တစ္ထုပ္စပ္ရာတြင္ အေရာင္အေသြး အရြယ္အစား တူညီေစရန္အတြက္ စံထားၿပီး ႏွိဳင္းယွဥ္၀ယ္ယူနိဳင္ရန္ ထားရွိေသာ အခံေက်ာက္။

နတ္ေသြးေက်ာက္ (ဘဲရံ)
Spinel ေခၚ အညံ့ပန္းေက်ာက္ျဖစ္သည္။ ထိပ္ႏွစ္ဖက္ခၽြန္၍ မ်က္ႏွာရွစ္မ်က္ႏွာတြင္ ေသြးထားသကဲ့သို႔ သဘာ၀အားျဖင့္ ျဖစ္တည္ေနေလသည္။ ထုိကဲ့သို႔ မူလသဘာ၀ ပံုေဆာင္ခဲသ႑ာန္မပ်က္ပဲ ထြက္ရွိလာေသာေၾကာင့္ လူေက်ာက္ေသြးဆရာက မေသြးရပဲ နတ္ေက်ာက္ေသြးဆရာမ်ားမွ ေသြးထားသည္ဟု တင္စားေခၚေ၀ၚၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ ထိုေက်ာက္မ်ိဳးကို ထပ္မံ အကြက္ခ်စရာ မလိုေတာ့ပဲ အေရာင္တင္ေပးရံုမွ် ျပဳလုပ္ၿပီး လက္၀တ္ရတနာထည္မ်ား ျပဳလုပ္ကာ ၀တ္ဆင္နိဳင္သည္။

အိတ္သလဲ
ေက်ာက္ထုပ္မ်ားထည့္ရန္ အ၀တ္စျဖင့္ ခ်ဳပ္ထားေသာ ရွံဳ႕အိတ္။

ပဏာ
ေက်ာက္မ်က္ရတနာ၏ အရည္ႏွင့္ အျပစ္အနာအဆာတို႔ကို ၾကည့္ရွဳစစ္ေဆးရန္ ေနေရာင္ျခည္၏ အလင္းအား။

ျပင္သစ္
ရုတ္တရက္ၾကည့္လွ်င္ ခြဲျခား၍မရပဲ ေက်ာက္အစစ္ကဲ့သို႔ ထင္ေယာင္ထင္မွားျဖစ္ေအာင္ ျပဳလုပ္ထားေသာ ေက်ာက္အတု။ ( ျပင္သစ္လူမ်ိုဳး Mr-Verneuilက ၁၉၀၄-ခုႏွစ္တြင္ ပတၱျမားကို ဓာတုေဗဒနည္းျဖင့္ ေအာင္ျမင္စြာ ထုတ္လုပ္နိဳင္ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ကမၻာသို႔ ေၾကျငာခဲ့သည္။ ၁၉၀၈ ခုႏွစ္တြင္ ၄င္းေက်ာက္အတုမ်ား မိုးကုတ္သို႔ စတင္ေရာက္ရွိလာသည္။)

ေစာကူ
(ရွမ္းဘာသာစကားျဖစ္သည္) ေျမစာ (သို႔) ခဲမ်ားကို သြန္ပစ္ရန္အတြက္ ၀ါးျဖင့္ ယက္လုပ္ထားေသာ လက္ဆြဲကိုင္းပါသည့္ ထည့္စရာျခင္း။
.
ပုတ္ေတာ
ေက်ာက္ေဆးရာတြင္ အသံုးျပဳသည့္ ၀ါးျဖင့္ ယက္လုပ္ထားေသာ ဇကာ။

ေပါလန္
(ရွမ္းဘာသာစကားျဖစ္သည္) ပစၥည္းဥစၥာ ကံုလံုၾကြယ္၀ၿပီး ေက်ာက္တြင္းမ်ားကို ပိုင္ဆိုင္ေသာ အရွင္သခင္။
.
မဲလန္
(ရွမ္းဘာသာစကားျဖစ္သည္) ေက်ာက္တြင္းပိုင္ရွင္၏ ဇနီး (သို႔) ေက်ာက္တြင္းမ်ားကို ပိုင္ဆိုင္ေသာ အရွင္သခင္မ။

တြင္းသား (တြင္းသမား)
ေက်ာက္တြင္း ကာယအလုပ္သမား။

တြင္းဆရာ
ေက်ာက္တြင္းတူးျခင္းလုပ္ငန္းကို ကၽြမ္းက်င္၍ ေက်ာက္ရွိသည့္ေျမလႊာကို ခြဲျခားတတ္ၿပီး တြင္းသားမ်ားအား ဦးေဆာင္လမ္းညႊန္မွဳေပးနိဳင္ေသာ ရိုးသား၍ သမာသမတ္က်သည့္ ပုဂၢိဳလ္။

စို႔သူႀကီး
ပေဒသရာဇ္မင္းတို႔က ေရြးခ်ယ္ခန္႔အပ္ထားသည့္ ပတၱျမားေက်ာက္တြင္းနယ္ေျမကို စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ရေသာ အႀကီးအကဲ။ (ေရွးက မိုးကုတ္၊ ကသည္း၊ က်ပ္ျပင္ သံုးဌာနတြင္ စို႔သူႀကီးမ်ားမွ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည္။)

(ဆက္လက္ၿပီး ရွာေဖြစုေဆာင္းလွ်က္ ရွိေနပါသည္။ မပါရွိေသးသည့္ စကားလံုး ေ၀ါဟာရမ်ားကိုလည္း ပါ၀င္ကူညီၿပီး အဓိပါယ္ဖြင့္ဆို ေပးၾကပါရန္ ဖိတ္ေခၚအပ္ပါသည္)

S.T.A

Read More...

Tuesday, October 23, 2007

Biography of Mogok Sayardaw

အဂၢမဟာပ႑ိတ မိုးကုတ္ဆရာေတာ္ဘုရား၏ ေထရုပတၱိ အက်ဥ္း


မုိးကုတ္ဆရာေတာ္ဘုရားေလာင္းလ်ာအား ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၂၆၁ ခုႏွစ္၊ နတ္ေတာ္လျပည့္ေက်ာ္(၁၁) ရက္၊ ဗုဒၶဟူးေန ့တြင္ ခမည္းေတာ္ ဦးေအာင္ထြန္း ႏွင့္ မယ္ေတာ္ ေဒၚေရႊအိတ္တို႔မွ ျမစ္ငယ္ျမစ္ေခၚ ဒု႒၀တီျမစ္၏ တစ္ဖက္ကမ္းရွိ ဥယ်ာဥ္ေတာ္္ရြာတြင္ ဖြားျမင္ေတာ္မူသည္။ ငယ္နာမည္ ေမာင္လွေဘာ္ဟု ေခၚတြင္သည္။ အသက္ (၉)ႏွစ္သား အရြယ္တြင္ ဥယ်ာဥ္ေတာ္္ရြာရွိ ေဂြးပင္ေတာရေက်ာင္းဆရာေတာ္ ဦးဇာဂရထံ၌ ရွင္သာမေဏအျဖစ္ ေရာက္ရွိခဲ့ၿပီး ရွင္၀ိမလ ဟု ဘြဲ႕မည္တြင္သည္။
ရွင္၀ိမလ သက္ေတာ္(၂၀) ျပည့္ေသာအခါ ၁၂၈၁-ခုႏွစ္၊ ၀ါဆိုလဆန္း (၈)ရက္ေန႔တြင္ အမရပူရရွိ မဂၤလာတိုက္ ဆရာေတာ္အား ဥပဇၥ်ာယ္ျပဳကာ ျမင့္ျမတ္ေသာ ရဟန္းအျဖစ္သို႔ ေရာက္ရွိေတာ္မူသည္။ ၁၂၈၆-ခုႏွစ္တြင္ မဂၤလာ ေက်ာင္းတိုက္အတြင္း၌ ေက်ာင္းထိုင္စာခ်ျဖစ္ကာ ႏွစ္ေပါင္းသံုးဆယ္ေက်ာ္မွ် စာ၀ါမ်ား ပို႔ခ်ေတာ္မူခဲ့သည္။ ေနာင္တြင္ ပထမေက်ာ္ဆရာႀကီး ဦးအုန္း လက္စမသတ္ခဲ့ရေသာ အဘိဓမၼာတံခြန္က်မ္းႀကီးကို လက္စသတ္ ေရးသားေတာ္မူသည္။ ထို႔ေနာက္ ယမကမဥၹဴရီက်မ္းႏွင့္ ပုထုဇနအလင္းျပက်မ္း မ်ားကိုလည္း ျပဳစုေတာ္မူခဲ့သည္။
ဆရာေတာ္ ဦး၀ိမလသည္ စာသင္သားရဟန္းေတာ္မ်ားအား စာေပပို႔ခ်ေတာ္မူလွ်က္ပင္ တစ္ဖက္မွလည္း လူဒါယကာ ဒါယိကာမအေပါင္းတို႔ကို အဘိဓမၼာတရားေတာ္မ်ား ေဟာၾကားျပသေတာ္မူခဲ့သည္။
ဆရာေတာ္ဦး၀ိမလအား မိုးကုတ္ၿမိဳ႕၊ ေဂ်ာ့ခ်္ေတာင္ရပ္ (ယခု စည္ပင္သာယာရပ္ကြက္)မွ ေက်ာင္းဒကာႀကီး ဦးလယ္ႏွင့္ ဇနီး ေဒၚသိုင္းျခံဳတို႔၏ ပင့္ေလွ်ာက္ခ်က္အရ ၁၂၉၄-ခုႏွစ္မွ စတင္ကာ မိုးကုတ္သို႔ ႏွစ္စဥ္ၾကြေရာက္၍ တရားေတာ္မ်ားကို ေဟာၾကားျပသေတာ္မူသည္။ ၁၃၁၆-ခုႏွစ္တြင္ ဆရာေတာ္အား ေဒၚေဒၚအံု၊ ေဒၚေဒၚဖံုတို႔မွ မိုးကုတ္ၿမိဳ႕တြင္ မဂၤလာတိုက္ ဟု ကမၺည္းထိုးကာ တိုက္ေက်ာင္း ေဆာက္လုပ္လွဴဒါန္းသည္ကို အလွဴခံ ရရွိေတာ္မူသည္။
ဒုတိယကမၻာစစ္မီးႀကီး ျမန္မာနိဳင္ငံသို႔ ကူးစက္လာရာ စစ္ေဘး စစ္ဒဏ္တို႔ကို ေရွာင္တိမ္း၍ ဆရာေတာ္ဘုရားသည္ မိုးကုတ္ၿမိဳ႕ သုႆာန္ေက်ာင္း၌ ေခတၱမွ် သီတင္းသံုးေတာ္မူခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ စစ္ဒဏ္ ဗံုးဒဏ္တို႔မွ ပို၍လံုျခံဳစိတ္ခ်ရန္ မိုးကုတ္ၿမိဳ႕ႏွင့္ေလးမိုင္ခန္႔ေ၀းေသာ ေဘာ္ဗဒန္းရြာသို႔ ၾကြေရာက္သီတင္းသံုးကာ ထိုရြာအနီးရွိ ေက်ာက္လွိဳဏ္ဂူအတြင္း၌ ၀ိိပႆနာတရားမ်ားကို က်င့္ၾကံအားထုတ္ေတာ္မူခဲ့သည္။ ထိုလွိဳဏ္ဂူအတြင္း၌ပင္ ၁၃၀၄-ခုႏွစ္ ၀ါဆိုဦးမွစ၍ ေလးႏွစ္ေလးမိုးတိုင္တိုင္ က်င့္ၾကံအားထုတ္ခဲ့ၿပီး တရားထူးမ်ား ရရွိခဲ့ေလသည္။ ယခင္ေဟာၾကားေသာ တရားေတာ္မ်ားႏွင့္ ကြာျခားလာၿပီး စစ္ၿပီးကာလတြင္ ေဟာေသာ တရားေတာ္မ်ားမွာ ပို၍ထူးျခားလာကာ ေလးနက္မွဳအျပည့္အ၀ရွိလာခဲ့သည္။


မိုးကုတ္ၿမိဳ႕မွဒကာမ်ားက ပင့္ဖိတ္၍ မိုးကုတ္သို႔ၾကြေရာက္ တရားေဟာေတာ္မူျခင္း၊ မိုးကုတ္ၿမိဳ႕ရွိ ဒကာ ဒကာမ အေပါင္းတို႔၏ ၾကည္ညိဳေလးစားေတာ္မူျခင္း၊ မိုးကုတ္ၿမိဳ႕မွပင္ လာေရာက္ၿပီး ေက်ာင္းေဆာင္မ်ား ေဆာက္လုပ္လွဴဒါန္းျခင္းႏွင့္ ထုိမိုးကုတ္ေက်ာင္းႀကီးေပၚ၌ သီတင္းသံုးေတာ္မူျခင္း စသည့္ အေၾကာင္းအရင္းမ်ားေၾကာင့္ မိုးကုတ္ဆရာေတာ္ဘုရား ဟု အမည္တြင္ခဲ့ရေလသည္။
မိုးကုတ္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးသည္ ျမတ္စြာဘုရားအလိုေတာ္အတိုင္း သစၥာေလးပါးတရားေတာ္မ်ားကို ဟုတ္တိုင္းမွန္ရာ သိရွိနားလည္နိဳင္ေစရန္ႏွင့္ ေယာနိေသာမနသိကာရ ႏွလံုးသြင္းမွန္ေစရန္ ရည္ရြယ္၍ အမ်ားနားလည္ေသာ စကားမ်ားျဖင့္ နည္းမ်ိဳးစံုသံုးကာ ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့သည္။ ဆရာေတာ္၏ေဟာဟန္မွာ အမ်ားေခတ္စားသလို သံေနသံထားအမ်ိဳးမ်ိဳး အသံနိမ့္ျမင့္ျဖင့္ ေဟာျခင္းမ်ိဳးမဟုတ္။ အေၾကာင္းအရာတစ္ခုကို အရပ္သံုးစကားျဖင့္ ရွင္းျပျခင္းမ်ိဳး ျဖစ္ေလသည္။ ပရိယာယ္မပါ မွန္ရာကိုသာ တည့္တည့္ႀကီးေဟာေျပာေနျခင္းမ်ိဳး ျဖစ္သည့္အတြက္ နားၾကားရသူအဖို႔တြင္ နားလည္သေဘာေပါက္လြယ္ၾကသည္။ ေဟာေျပာရာတြင္လည္း မည္ကဲ့သို႔ပင္ ဂုဏ္ရွိရွိ ညွာတာေထာက္ထားေတာ္မူေလ့ မရွိပဲ တင္းတင္းရင္းရင္း တိုက္ရိုက္ပင္ လက္ညွိဳးထိုးကာ ေစတနာအျပည့္ျဖင့္ ဟုတ္တိုင္းမွန္ရာ ေဟာျပ ညႊန္ျပေတာ္မူေလ့ ရွိပါသည္။ ေယာဂီမ်ားအတြက္လည္း အခက္အခဲမရွိ တရားအားထုတ္နိဳင္ရန္ ၀ိပႆနာက်င့္စဥ္မ်ားကို ေန႔စဥ္သံုးစကားျဖင့္ သြန္သင္ဆံုးမထားခဲ့ပါသည္။ တိပိဋကဓရ ဓမၼဘ႑ာဂါရိက မင္းကြန္းဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးကပင္လွ်င္ မိုးကုတ္ဆရာေတာ္၏ ေဟာခ်က္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဗုဒၶတရားေတာ္ေတြကို ျမန္မာဘာသာႏွင့္ ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြ နားလည္ေအာင္ ေဟာၾကားတဲ့ေနရာမွာ ျမတ္စြာဘုရားသာရွိမယ္ဆိုရင္ ျမန္မာအ႒ကထာ ဆရာႀကီးရယ္လို႔ ဧတဒဂ္ဘြဲ႕ထူး ေပးရေလာက္ပါေပတယ္ ဟု မွတ္ခ်က္ျပဳေတာ္မူခဲ့သည္။
၁၃၆၂-ခုႏွစ္၊ ၀ါဆိုလဆန္း(၇)ရက္၊ (၈.၇.၁၉၆၂)ေန႔တြင္ ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာနိဳင္ငံေတာ္၊ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ အစိုးရ၏ သာသနာေရးဦးစီး႒ာနမွ လွဴဒါန္းဆက္ကပ္သည့္ အဂၢမဟာပ႑ိတ ဘြဲ႔တံဆိပ္ေတာ္ကို အလွဴခံရရွိေတာ္မူသည္။
ဒုတိယကမၻာစစ္ မျဖစ္ပြားမွီ ၁၉၃၆-ခုႏွစ္ (ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၂၉၈-ခုႏွစ္)တြင္ သီဟိုဠ္ကၽြန္း (ယခု သီရိလကၤာနိဳင္ငံ)၊ အႏုရာဓၿမိဳ႕ရွိ မဟာေစတီေတာ္ ေဂါပကအဖြဲ႕မွေန၍ ေမတၱာရပ္ခံ အကူအညီေတာင္းခံခ်က္အရ ဆရာေတာ္မွ ဦးေဆာင္၍ မိုးကုတ္ၿမိဳ႕မွ ဒကာ၊ ဒကာမအေပါင္းတို႔ လွဴဒါန္းေသာ အဖိုးတန္ပတၱျမားအပါအ၀င္ ေက်ာက္လံုးေရ (၄၃၅၀)၊ ေရႊခ်ိန္ (၃)ပိႆာ၊ ေဘာ္ခ်ိန္ (၄၁)ပိႆာခြဲျဖင့္ မြမ္းမံျပဳလုပ္ထားသည့္ ဥာဏ္ေတာ္အျမင့္ (၁၈)လက္မရွိေသာ စိန္ဖူးေတာ္ႀကီးကို ရန္ကုန္မွတဆင့္ ပင္လယ္ကူးသေဘၤာျဖင့္ သီရိလကၤာနိဳင္ငံသို႔ ေပးပို႔လွဴဒါန္းခဲ့ပါသည္။
တဖန္ သီဟိုဠ္ကၽြန္း မဟာေစတီေတာ္ႀကီး၏ စိန္ဖူးေတာ္အတြက္ မိုးကုတ္ၿမိဳ႕မွေန၍ ေပးပို႔လွဴဒါန္းလိုက္ေၾကာင္းကို ၾကားသိရေသာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ ဗိုလ္တစ္ေထာင္ေစတီေတာ္ ေဂါပကအဖြဲ႕ကလည္း ဗိုလ္တစ္ေထာင္ေစတီေတာ္တြင္ လိုအပ္လွ်က္ရွိေသာ စိန္ဖူးေတာ္ကို ထပ္မံအလွဴခံျပန္ရာ ဆရာေတာ္မွပင္ ဦးေဆာင္၍ မိုးကုတ္ၿမိဳ႕မွ ဒကာ၊ ဒကာမမ်ား စုေပါင္းကာ ၀ိုင္း၀န္းလွဴဒါန္းၾကၿပီး ၁၉၃၇-ခုႏွစ္ (ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၃၀၉-ခုႏွစ္)တြင္ မႏၱေလးမွ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သို႔ ေလယာဥ္ စင္းလံုးငွားျဖင့္ ေပးပို႔လွဴဒါန္းခဲ့ပါသည္။
မိုးကုတ္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးသည္ ၁၃၂၄-ခုႏွစ္၊ သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေက်ာ္ (၄)ရက္၊ ဗုဒၶဟူးေန႔တြင္ ခႏၶာ၀န္ခ်ေတာ္မူကာ အၾကြင္းမဲ့ ေအးၿငိမ္းေတာ္မူေလသည္။ ဆရာေတာ္ဘုရားသည္ ခႏၶာ၀န္မခ်မွီအခ်ိန္တိုင္ေအာင္ပင္ သစၥာေလးပါး တရားေတာ္မ်ားကို မရပ္မနား ေဟာၾကားသြားေတာ္မူခဲ့သည္။ သစၥာေလးပါး တရားေတာ္ကို အေဟာအေျပာ သက္သက္မွ် မဟုတ္ပဲ အလုပ္သေဘာျဖင့္ ကိုယ္ေတာ္တိုင္ သက္ေသျပေတာ္မူခဲ့ေလသည္။
မိုးကုတ္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး ေဟာၾကားဆံုးမေတာ္မူခဲ့ေသာ သစၥာေလးပါးတရားေတာ္မ်ားမွာ တရားေခြမ်ား၊ ဒစ္ဂ်စ္တယ္ အမ္ပီသရီး စီဒီမ်ားျဖင့္ ပုဒ္ေရ တစ္ေထာင္ခန္႔ က်န္ရွိခဲ့ရာ ယခုတိုင္ နာၾကားေနၾကရဆဲ ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ျပင္ အသံသြင္း တိတ္ေခြမ်ားမွတဆင့္ စာအုပ္အျဖစ္သို႔ ပုဒ္ေရငါးရာေက်ာ္ကိုလည္း ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ၿပီး ျဖစ္ပါသည္။ ဆရာေတာ္ဘုရား၏ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ ေဒသနာေတာ္ကို အဂၤလန္၊ တရုတ္၊ ဂ်ပန္၊ ကိုရီးယား၊ ထိုင္း၊ သီရိလကၤာ စသည့္ နိဳင္ငံျခားတိုင္းျပည္ မ်ားတြင္လည္း ဘာသာျပန္ဆိုကာ ေလ့လာအားထုတ္လွ်က္ ရွိၾကပါသည္။
မိုးကုတ္၀ိပႆနာ တရားစဥ္ႏွင့္ လုပ္ငန္းစဥ္ျပန္႔ပြားေရးအသင္း သည္လည္း ယခုအခါ ျမန္မာျပည္အႏွံ႔တြင္ အဖြဲ႕ခြဲေပါင္း (၂၆၉)ဖြဲ႕ႏွင့္ အဖြဲ႕စိတ္ေပါင္း သံုးေထာင္ေက်ာ္ခန္႔ ရွိပါသည္။ မိုးကုတ္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး မရွိေတာ့ေသာ္လည္း ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး ေဟာၾကားဆံုးမေတာ္မူခဲ့ေသာ သစၥာေလးပါး တရားေတာ္မ်ားမွာကား ယေန႔တိုင္ ရွင္သန္ေနဆဲပင္ ျဖစ္ပါေတာ့သည္။

- ငါသည္ မုခ်ေသရမည္ အခ်ိန္ပိုင္းသာ လိုေတာ့သည္။
- အေသမဦးခင္ ဥာဏ္ဦးေအာင္ ၀ိပႆနာ တရား အားထုတ္ၾကပါ။ အေသကဦးသြားရင္ ကိုယ့္အတြက္ နာမယ္။
က်မ္းကိုး
(၁) မိုးကုတ္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး၏ ေထရုပတၱိ (မိုးကုတ္၀ိပႆနာ တရားစဥ္ႏွင့္ လုပ္ငန္းစဥ္ျပန္႔ပြားေရး အဖြဲ႕ခ်ဳပ္)၊၁၉၉၉-ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ။
(၂) မိုးကုတ္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး၏ တစ္ဘ၀သာသနာ (အရွင္ေဃာသိတ)၊ သတၱမအႀကိမ္၊ ၂၀၀၂-ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ။

S.T.A

Read More...

Monday, September 24, 2007

The Biggest Demonstration in Town History

သံဃာႏွင့္ လူထု ပူးေပါင္းၿပီး ဆႏၵျပ



ဒီေန႔ဟာဆိုရင္ ျမန္မာနိဳင္ငံတ၀ွမ္းလံုး သံဃာေတာ္ေတြဟာ လူထုနဲ႔ပူးေပါင္းၿပီး အဓမၼမွဳမ်ား ခ်ဳပ္ၿငိမ္းကာ ဓမၼတရားမ်ား ေပၚထြန္းလာေစေရးအတြက္ အေထြေထြသပိတ္ႀကီး ဆင္ႏႊဲေနတဲ့ သမိုင္း၀င္ေန႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာနိဳင္ငံ တနံတလ်ား ဆႏၵျပပြဲမ်ား က်င္းပေနသည္ႏွင့္ တၿပိဳင္နက္ မိုးကုတ္ၿမိဳ႕တြင္လည္း ဆႏၵျပပြဲကို ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆင္ႏႊဲခဲ့ပါတယ္။ ေရွးဦးစြာ သံဃာေတာ္မ်ားနဲ႔ လူထုေတြဟာ ေဖာင္ေတာ္ဦးဘုရားမွာ စုေ၀းခဲ့ၾကၿပီး ေန႔လည္ (၁)နာရီခြဲ အခ်ိန္မွာ ၿမိဳ႕တြင္းသို႔ လွည့္လည္ ဆႏၵျပခဲ့ၾကပါတယ္။

ဆႏၵျပသူေတြရဲ႕ အင္အားကို ေမးလာခဲ့ရင္ေတာ့ သံဃာေတာ္ေတြဟာ တစ္ခ်ိဳ႕ဆိုရင္ ေက်ာင္းတိုက္ျပဳတ္၊ တစ္ခ်ိဳ႕ဆိုရင္ ေက်ာင္းတိုက္တစ္၀က္ လို႔ပဲ ဆိုရပါေတာ့မယ္။ ယခုလို ရွည္လ်ားတဲ့ သံဃာတန္းႀကီးက မိုးကုတ္ၿမိဳ႕မွာ ဘယ္တုန္းကမွ မျမင္ခဲ့ရဖူးတဲ့ ျမင္ကြင္းမ်ိဳး ျဖစ္ေနပါေတာ့တယ္။ ပူးေပါင္းပါ၀င္ၾကတဲ့ လူထုအင္အားကို ေျပာပါဆိုရင္လည္း အားေပးၾကည့္ရွဳသူေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းဆႏၵျပသူေတြဟာ တစ္ၿမိဳ႕လံုး လူကုန္လို႔ပဲ ဆိုရေတာ့မွာပါ။ ဒီေန႔ဆႏၵျပပြဲဟာ ဆိုလို႔ရွိရင္ မိုးကုတ္ၿမိဳ႕သမိုင္းမွာ အႀကီးမားဆံုးေသာ ဆႏၵျပပြဲအျဖစ္ မွတ္တမ္း၀င္သြားခဲ့ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ယခုလို စီတန္းလွည့္လည္ရာမွာ သံဃာေတာ္ေတြဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ေမတ ၱာပို႔ကာ လိုက္ပါလာၾကပါတယ္။
ဒါ့အျပင္... သံဃာေတာ္မ်ားအား အစိုးရမွ ၀န္ခ်ေတာင္းပန္ေရး၊ ကုန္ေစ်းႏွဳန္းက်ဆင္းေရး၊ နိဳင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား လႊတ္ေပးေရး၊ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္မွဳ ျဖစ္ေပၚလာေရး ဆိုတဲ့ စာတန္းေတြကို ကိုင္ေဆာင္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပတာကိုလည္း ေတြ႕ျမင္ရပါတယ္။ ဆႏၵျပသူေတြဟာ ၿမိဳ႕တစ္ပတ္ စီတန္းလွည့္လည္အၿပီး ညေန ေလးနာရီခြဲ အခ်ိန္တြင္ ခ်မ္းသာႀကီးျမတ္စြာဘုရား ရင္ျပင္ေတာ္ေပၚမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာလူစုခြဲကာ ဆႏၵျပပြဲကို ရုတ္သိမ္းလိုက္ၾကပါတယ္။ဒီေန႔ဆင္ႏႊဲခဲ့တဲ့ ၿမိဳ႕လံုးကြၽတ္ ဆႏၵျပပြဲမွာ မ်ားျပားလွတဲ့ သံဃာေတာ္ေတြနဲ႔ လူထုႀကီးဟာ ညီညြတ္စြာ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ၊ စည္းကမ္းတက် ဆင္ႏႊဲခဲ့ၾကတာကို အံ့မခန္း ေတြ႕ျမင္ရပါတယ္။ ဒီလို သိန္းခ်ီတဲ့ မ်ားျပားလွတဲ့ လူအုပ္ႀကီးက စည္းကမ္းတက်နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ပါ၀င္ခဲ့ၾကတာကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ မိုးကုတ္ၿမိဳ႕ဟာ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ ထိုက္တန္တဲ့ၿမိဳ႕ျဖစ္ေၾကာင္း သက္ေသျပလိုက္တယ္ဆိုတာ ျငင္းနိဳင္ဖြယ္မျမင္ပါ...။
















Read More...

Thursday, August 30, 2007

Why Do We Blog

မဂၤလာပါ... ။ မိုးကုတ္မီဒီယာမွ ႀကိဳဆိုပါတယ္..။
( နိဒါန္း )
မိုးကုတ္ၿမိဳ႕ဟာ ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္ အျမင့္ေပ ၃၈၀၀ အထက္မွာ တည္ရွိတဲ့ ေအးခ်မ္းၿပီး သာယာလွပတဲ့ ေတာင္ေပၚၿမိဳ႕ေလးတစ္ၿမိဳ႕ ျဖစ္ပါတယ္။ မိုးကုတ္လို႔ ဆိုလိုက္ရင္ကိုပဲ ပတၱျမားနဲ႔ နီလာေတြ ထြက္တဲ့ၿမိဳ႕ ဆိုၿပီး မသိတဲ့သူ မရွိေလာက္ေအာင္ကို နာမည္ေက်ာ္ၾကားတဲ့ ၿမိဳ႕ေပါ့။ ကမၻာေပၚမွာ အရည္အေသြး အေကာင္းဆံုး ဆိုတဲ့ ပတၱျမားႀကီးေတြ ထြက္ရွိရာ ေနရာဟာလည္း မိုးကုတ္ၿမိဳ႕ပဲ ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လည္း မိုးကုတ္ၿမိဳ႕ကို ပတၱျမားေျမ ရယ္လို႔ ေခၚတြင္ၾကတယ္ေလ။ ဒီအတြက္ေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ ပတၱျမားေတြထြက္ရွိတဲ့ ေျမေပၚမွာေမြးဖြားခြင့္ရခဲ့တဲ့ သူတစ္ေယာက္ ျဖစ္ရတာကို အမ်ားႀကီး ဂုဏ္ယူမိေနတာေပါ့။
မိုးကုတ္ၿမိဳ႕ဟာ ပတၱျမားနဲ႔နီလာသာမကပဲ အျခားေက်ာက္မ်က္ရတနာမ်ိဳးစံုလည္း ထြက္ရွိပါေသးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကမၻာေပၚရွိ ေက်ာက္မ်က္ဘူမိပညာရွင္ေတြက မိုးကုတ္ၿမိဳ႕ကို ကမၻာ့ေက်ာက္မ်က္ေခါင္မိုးႀကီး လို႔ တင္စားေခၚေ၀ၚၾကပါတယ္။ ဒီလို အေရာင္အေသြး စံုလင္လွတဲ့ ေက်ာက္မ်က္ေတြအျပင္ ကမၻာေပၚက တျခား ဘယ္ေနရာမွာ မရွိေသးတဲ့ ေက်ာက္မ်က္အမ်ိဳးအစားေတြကိုလည္း က်ေနာ္တို႔ၿမိဳ႕ကေလးကပဲ ေမြးဖြားေပးတယ္ေလ။ ဒီလို သဘာ၀ကေပးအပ္တဲ့ လက္ေဆာင္ေတြ အမ်ားႀကီး ရခဲ့တဲ့ ထူးျခားတဲ့ က်ေနာ္တို႔ၿမိဳ႕ကေလးကို က်ေနာ္တို႔က ခ်စ္ရတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဂုဏ္ယူျမတ္နိဳးေနရတာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ဒီလို ခ်စ္စရာေကာင္းတဲ့ၿမိဳ႕၊ ဂုဏ္ယူစရာေကာင္းတဲ့ၿမိဳ႕ကေလးဟာ အသက္ငင္ေနတာကို ေတြ႕လိုက္ရေတာ့ က်ေနာ္တို႔ေတြ အမ်ားႀကီး စိုးရိမ္ပူပန္မိသြားပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ စိတ္ထဲမွာ အရမ္းကိုပဲ ထိခိုက္သြားရပါတယ္။
က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ တိုင္းျပည္ဟာ သဘာ၀ကၽြန္းသစ္ေတြအျပင္ ပတၱျမား၊ နီလာ၊ ေက်ာက္စိမ္း စတဲ့ သဘာ၀သယံဇာတေတြ ၾကြယ္၀စံုလင္လွတဲ့ တိုင္းျပည္ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္လို႔သာ က်ေနာ္တို႔တိုင္းျပည္မွာ ကၽြန္းသစ္ေတြ ကုန္ခမ္းသြားခဲ့မယ္ဆိုရင္ေတာင္ က်ေနာ္တို႔က ျပန္လည္စိုက္ပ်ိဳးၾကလို႔ ရပါေသးတယ္။ ေနာင္အႏွစ္ သံုးေလးဆယ္ ေစာင့္လိုက္ရင္ကိုပဲ က်ေနာ္တို႔တိုင္းျပည္ဟာ သစ္ေတာေတြနဲ႔ ျပန္လည္ဖံုးလႊမ္းေနဦးမွာပါပဲ။ တကယ္ေတာ့ ဒါေတြဟာ ျပန္လည္အစားထိုးလို႔ရတဲ့ သယံဇာတေတြမို႔လို႔ေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ပတၱျမားေတြ၊ နီလာေတြလို တြင္းထြက္သယံဇာတမ်ိဳးက်ေတာ့ ဘာနဲ႔မွျပန္ၿပီး အစားထိုးလို႔ မရနိဳင္တဲ့ သဘာ၀သယံဇာတေတြ ျဖစ္ၾကတယ္။ ထို႔အတူပါပဲ ... က်ေနာ္တို႔ နိဳင္ငံသူ နိဳင္ငံသားေတြ ဂုဏ္ယူျမတ္နိဳးခဲ့ၾကတဲ့၊ တစ္မ်ိဳးသားလံုးရဲ႕ ယဥ္ေက်းမွဳအျဖစ္ တင္စားေနခဲ့ၾကတဲ့ ပုဂံယဥ္ေက်းမွဳႀကီး၊ ပုဂံနိဳင္ငံေတာ္ႀကီး မရွိခဲ့ရင္ေတာင္၊ ဒါမွမဟုတ္ ေပ်ာက္ကြယ္ပ်က္စီးသြားခဲ့ရင္ေတာင္ က်ေနာ္တို႔ေတြဟာ လူ႔သမိုင္းသက္တမ္းတစ္ခုအတြင္း၊ ဒါမွမဟုတ္ ႏွစ္ေပါင္း ေထာင္ဂဏန္းအတြင္းမွာ ဒီထက္သာတဲ့၊ ဒီထက္ေကာင္းမြန္တဲ့ ယဥ္ေက်းမွဳကို ျပန္လည္တည္ေဆာက္လို႔ ရနိုင္ေသးတယ္လို႔ ဆိုခဲ့ရင္ လြန္မယ္မထင္ပါဘူး။
တကယ္ေတာ့ ပတၱျမားတစ္ပြင့္ ျဖစ္ေပၚလာဖို႔အတြက္ဆိုတာ ႏွစ္သန္းေပါင္းမ်ားစြာ ျဖစ္တည္လာခဲ့ရတာပါ။ ကမၻာႀကီးက လူသားေတြကိုေပးခဲ့တဲ့ အေမြအႏွစ္ေတြဆုိရင္လည္းပဲ မမွားဘူးေပါ့။ ဒီလို ႏွစ္သန္းေပါင္းမ်ားစြာၾကာမွ ျဖစ္ေပၚလာရတဲ့ အေမြအႏွစ္ေတြကို ကိုယ့္တခဏသာ အက်ိဳးစီးပြားကြက္ကြက္ေလးကိုသာ ၾကည့္ၿပီး ႏွစ္ေပါင္းဆယ္ဂဏန္းအတြင္းမွာ တူးေဖာ္ဖ်က္ဆီး ပစ္လိုက္ၾကတာဟာ တကယ့္ကို ၀မ္းနည္းစရာပါ။
အခုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ၿမိဳ႕ကေလးရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္ေပၚကို လူေတြက ေခြးေတြေျမႀကီးယက္သလိုမ်ိဳး ေနရာအႏွံ႔ တူးဆြလိုတူးဆြ၊ ၾကြက္ေတြလွိဳဏ္္ေခါင္းေဖာက္သလိုမ်ိဳး ေနရာအႏွံ႔ အေပါက္ေတြျဖစ္ေအာင္ လုပ္လိုလုပ္၊ ဒါနဲ႔ အားမရေသးလို႔ ဒိုင္းနမိုက္ေတြနဲ႔ ခြဲလိုခြဲ.. ထင္တိုင္းႀကဲေနတာကို ခံေနရရွာပါေတာ့တယ္။ ၿပီးေတာ့ လူေတြက သူတို႔ရဲ႕ အတၱေတြ၊ ေလာဘေတြနဲ႔ ေတာင္တန္းေတြကို အပိုင္းပိုင္းျဖစ္ေအာင္ ခုတ္ျဖတ္ပစ္ၾကတယ္။ ၿပီးေတာ့ ျမင့္မားတဲ့ ေတာင္ကမ္းပါးယံေတြကိုလည္း ၿဖိဳလွဲပစ္ၾကတယ္။ ၿပီးေတာ့ တသြင္သြင္စီးဆင္းေနတဲ့ စမ္းေခ်ာင္းေလးေတြကိုပါ သတ္ပစ္လိုက္ၾကတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ၿမိဳ႕ကေလးရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္ဟာ ဒဏ္ရာေတြနဲ႔ ပြန္းပဲ့ေနၿပီး လူမမာတစ္ေယာက္လိုပဲ နာက်င္ေနေတာ့တယ္။
ကၽြန္းသစ္တစ္ပင္ကို ႏွစ္ေပါင္း သံုးေလးဆယ္အတြင္း ျပန္လည္ပ်ိဳးေထာင္လို႔ ရနိဳင္ေပမယ့္ ... လူ႔ယဥ္ေက်းမွဳတစ္ခုကို ႏွစ္ေပါင္း ေထာင္ဂဏန္းအတြင္း ျပန္လည္တည္ေဆာက္လို႔ ရနိဳင္ေပမယ့္ ... ကမၻာႀကီးက လူသားေတြကို တစ္ႀကိမ္သာ လက္ေဆာင္အျဖစ္ ေပးအပ္ထားတဲ့ ဒီလိုတြင္းထြက္ ေက်ာက္မ်က္ သယံဇာတေတြကို က်ေနာ္တို႔တေတြ မဆင္မျခင္ တူးေဖာ္ၾကလို႔ ကုန္ခမ္းေပ်ာက္ကြယ္သြားခဲ့မယ္ ဆိုရင္ျဖင့္ ေနာင္လာမယ့္ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ မ်ိဳးဆက္ကေလးေတြအဖို႔ ေၾကကြဲ၀မ္းနည္းစြာနဲ႔ ယူက်ံုဳးမရ ျဖစ္ေနၾကရေတာ့မွာပါ..။
ဒီလို ... အသက္ငင္ေနရွာတဲ့ က်ေနာ္တို႔ခ်စ္တဲ့ ၿမိဳ႕ကေလးကို က်ေနာ္တို႔က ဘယ္လို ကယ္တင္ၾကမွာလဲ..။ ဒါနဲ႔ က်ေနာ္တို႔က အခုလို စိတ္ကူးခဲ့ၾကပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ၿမိဳ႕ကေလးရဲ႕ လည္မ်ိဳကိုညွစ္ၿပီး ပရမ္းပတာ တူးဆြေနၾကတာေတြ၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကို ဖ်က္ဆီးပစ္ေနၾကတာေတြကို ရပ္တန္းကရပ္ၾကဖို႔ က်ေနာ္တို႔ေတြ တတ္နိဳင္သေလာက္ ကာကြယ္တားဆီးၾကမယ္။ ၿပီးေတာ့... ေက်ာက္မ်က္ရတနာေတြ မ်ိဳးစံုေအာင္ ထြက္ရွိတဲ့၊ ကမၻာေပၚမွာ ဘယ္ေနရာမွာမွ မရွိေသးတဲ့၊ ထူးျခားတဲ့ ၀ိေသသလကၡဏာေတြနဲ႔ ျပည့္စံုတဲ့၊ သာယာလွပတဲ့၊ ဒီ... ပတၱျမားေျမ ဆိုတဲ့ က်ေနာ္တို႔ၿမိဳ႕ကေလးကို ေနာင္တစ္ေန႔က်ရင္ လာေရာက္ေလ့လာၾကမယ့္ ကမၻာသူကမၻာသားေတြဆီကေန လက္ညိဳးထိုးျပၿပီး နိဳင္ငံျခားေငြေတြ ရယူနိဳင္ဖို႔အတြက္ က်ေနာ္တို႔ ႀကိဳးစားၾကမယ္လို႔ စဥ္းစားမိပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္... ဒီရဲ႕ စိတ္ကူးေလးကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္နိဳင္ဖို႔အတြက္ ပထမဆံုး ေျခလွမ္းေလးတစ္လွမ္းအျဖစ္ ယခု လူႀကီးမင္းတို႔ ဖတ္ရွဳေနတဲ့ မိုးကုတ္မီဒီယာေလးကို တင္ဆက္လိုက္ရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ေက်းဇူးတင္ပါတယ္...။

ၾသဂတ္ ၃၁-ရက္ေန႔မွာ က်ေရာက္မယ့္ World Blog Day ႏွင့္
စက္တင္ဘာ ၁-ရက္ေန႔မွာ ျပဳလုပ္မယ့္ MBS ရဲ႕ Open Seminar တို႔ကို ရည္ညႊန္းလ်က္.....
(မိုးကုတ္မီဒီယာ အတြက္ ဘေလာဂ့္ နည္းပညာမ်ားအား အခ်ိန္ေပးၿပီး ေျပာျပကူညီေပးၾကေသာ၊ မိမိတို႔ဘေလာ့ဂ္မ်ားတြင္ တကူးတက ပို႔စ္တင္ေပးၾကေသာ ျမန္မာဘေလာ့ဂ္ဂါမိတ္ေဆြမ်ားကို က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ အထူး ေက်းဇူးတင္ရွိပါတယ္...)

Read More...

Tuesday, August 21, 2007

Flood

ေတာင္ေပၚမွာ ေရေတြႀကီးလို႔ ေလွ၀ယ္စီးစို႔ကြယ္

မျဖစ္နိဳင္တဲ့အရာေတြနဲ႔ သဘာ၀မဟုတ္တဲ့ အရာေတြမွာ သံုးႏွဳန္းဖို႔အတြက္ ျမန္မာစာမွာ ဆိုရိုးစကားရွိပါတယ္။ ယုန္ခ်ိဳ၊ လိပ္ေမႊး၊ ေတာင္ထိပ္ေရႀကီး၊ အေနာက္ေနထြက္ တဲ့။ ယုန္မွာ ခ်ိဳရွိတယ္ဆိုတာရယ္၊ လိပ္ရဲ႕ ေက်ာျပင္ေပၚမွာ အေမႊးေတြ ေပါက္ေနတာရယ္၊ ေတာင္ေပၚမွာ ေရေတြႀကီးတာရယ္၊ အေနာက္အရပ္ကေန ေနထြက္တာရယ္ ဒါေတြကို တစ္ဖက္သား သြားေျပာရင္ ဘယ္သူမွ ယံုၾကမွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ဆိုလိုတာပါ။ အခုေတာ့ အဲဒီဆိုရိုးႀကီးကို ျပင္ရမလို ျဖစ္ေနပါၿပီ။ အားလံုးကိုေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ေတာင္ထိပ္ေရႀကီး ဆိုတာကိုပါ။ အခုေတာ့ ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္အထက္ ေပေပါင္း ၃၈၀၀ေက်ာ္ ျမင့္တဲ့ မိုးကုတ္ဆိုတဲ့ ေတာင္ေပၚၿမိဳ႕ကေလးမွာ တကယ္ပဲ ေရေတြႀကီးေနပါၿပီ။

မိုးကုတ္မွာ အဓိက စီးဆင္းေနတဲ့ ေရနီေခ်ာင္းကေန ေရလွ်ံမွဳေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ ေရနီေခ်ာင္းဟာ ေက်ာက္မ်က္တူးေဖာ္လုပ္ကိုင္လွ်က္ ရွိၾကတဲ့ ကြက္ရပ္ေတြကေန ျမစ္ဖ်ားခံလာၿပီး ၿမိဳ႕လယ္ေခါင္ရွိ ရပ္ကြက္ေတြကို ျဖတ္သန္းစီးဆင္းသြားပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ အေတာအတြင္းက မိုးကုတ္မွာ မိုးတစိမ့္စိမ့္နဲ႔ ရြာေနလိုက္တာ ေနကိုေတာင္ မျမင္ရတာ ဆယ္ရက္၊ ဆယ့္ငါးရက္ေလာက္ေတာင္ပါပဲ။ ဒီလို မိုးေတြ ရက္ဆက္ၿပီး ရြာခ်လိုက္ေရာ ကေလးတစ္ခုန္စာ အက်ယ္ေလာက္ပဲရွိတဲ့ ေရနီေခ်ာင္းေလးခမ်ာ ေတာင္ေပၚကစီးခ်လာတဲ့ ေရေတြေၾကာင့္ေရာ၊ ဖက္စပ္လုပ္ငန္းေတြက ေတာင္ၿဖိဳခ်လို႔ ေမွ်ာပါလာတဲ့ သဲေတြေၾကာင့္ပါ ဒလေဟာ စီးဆင္းလာတဲ့ ဒဏ္ကို မခံနိဳင္ရွာပဲ တာရိုးေတြ ပြင့္ထြက္တဲ့ေနရာ ပြင့္ထြက္၊ တာရိုးေပၚကေန ေရတံခြန္အငယ္စားေလးေတြလို ေနရာအႏွံ႕ လွ်ံက်လိုလွ်ံက် ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
တာရိုးေတြပြင့္ၿပီး တဟုန္ထိုး ေပါက္ထြက္လာတဲ့ အနီေရာင္ေရေတြဟာ ေဆာက္တည္ရာမရပဲ ၿမိဳ႕လယ္ေခါင္က ကတၱရာလမ္းေတြေပၚကို အငမ္းမရ ေျပးဆင္းလာလိုက္ၾကတာ တခ်ိဳ႕အိမ္ေတြဆိုရင္ ေျခသလံုးေလာက္၊ တခ်ိဳ႕အိမ္ေတြက ဒူးေလာက္၊ ေပါင္ေလာက္၊ ခါးေလာက္ထိကို နစ္ကုန္ပါေတာ့တယ္။ ၿမိဳ႕ေပၚရပ္ကြက္ေတြရဲ႕ အနက္ေရာင္ ကတၱရာ လမ္းမႀကီးေတြဟာ တခဏခ်င္းပဲ အနီေရာင္ျမစ္ေတြအျဖစ္ ေျပာင္းလဲကုန္ပါေတာ့တယ္။

ေရစႀကီးတဲ့အခ်ိန္ကေတာ့ မနက္ ငါးနာရီေလာက္ကပါ။ မိုးေအးေအးနဲ႔ဆိုေတာ့ အိပ္ယာထဲမွာ ဇိမ္နဲ႔ ေကြးေနၾကတဲ့အခ်ိန္ေပါ့။ ေရႀကီးတာကို အရင္ဆံုးစသိတဲ့သူက ကင္းတဲမွာ ကင္းေစာင့္တဲ့ ကိုဟိုဒင္းပါ။ ညတစ္ညလံုး အိပ္ေရး၀ၿပီး မနက္ ေသးထေပါက္တဲ့အခ်ိန္မွာ စသိတာလို႔ သိရပါတယ္။ အဲဒါနဲ႔ သူက နီးစပ္ရာ အိမ္ေတြကို ေအာ္ႀကီးဟစ္က်ယ္နဲ႔ လိုက္ႏွိဳးပါေတာ့တယ္။ လူေတြကလည္း အိပ္ခ်င္မူးတူးနဲ႔ ဘာမ်ားလဲ ဆိုၿပီး ထၾကည့္ကုန္ပါေတာ့တယ္။ အိပ္ခ်င္ေနတဲ့ မ်က္လံုးေတြဟာလည္း ေလွခါးေပၚကေန ေျခခ်လိုက္တာနဲ႔ ပလံု လို႔ ျမည္သံ ၾကားရတဲ့ေနာက္ပိုင္း မ်က္လံုးျပဴးကုန္ပါေတာ့တယ္။ လူေတြလည္း ပ်ာယာခတ္ကုန္ၿပီး ပစၥည္းေတြကို ေရလြတ္တဲ့ေနရာေတြဆီ ေရာက္ေအာင္ အသည္းအသန္ ေရႊ႕ၾကရပါတယ္။ ဘယ္ပစၥည္းကို အရင္ေရႊ႕ရပါ့မလဲ ဆိုတာကို စဥ္းစားခ်ိန္ေတာင္ မရေတာ့ပဲ ေျခမကိုင္မိ၊ လက္မကိုင္မိ ျဖစ္ၾကေတာ့တာေပါ့။ ဒီလိုနဲ႔ မိုးတဖြဲဖြဲရြာေနတဲ့ ေ၀လီေ၀လင္း မနက္ခင္းေလးဟာ ဆူဆူညံညံ အံုးအံုးကၽြတ္ကၽြတ္ ျဖစ္ကုန္ပါေတာ့တယ္။

တစ္မနက္ခင္းလံုး ပစၥည္းေတြ သယ္သူသယ္၊ ေရႊ႕သူေရႊ႕နဲ႔ လူႀကီးေတြခမ်ာ အလုပ္ရွဳပ္ေနၾကတဲ့အထဲ ကေလးေတြက ေျပးလႊားၿပီး ေပ်ာ္ေနၾကပါတယ္။ သူတို႔တစ္သက္ ဒါမ်ိဳးမွ မႀကံဳဖူးပဲကိုး။ ေနာက္ၿပီး စာသင္ေက်ာင္းေတြထဲလည္း ေရေတြ ၀င္လို႔ ေက်ာင္းေတြ ပိတ္လိုက္ရတဲ့ သတင္းကို သူတို႔ သိၿပီးသားျဖစ္လို႔လည္း ပါခ်င္ပါမွာေပါ့။
အဲဒီမနက္ခင္းမွာပဲ ေရနီေခ်ာင္းေရလွ်ံ၊ တာရိုးေတြက်ိဳးတဲ့ သတင္းဟာ အနိမ့္ပိုင္းေရာ၊ အျမင့္ပိုင္းက ရပ္ကြက္ေတြပါမက်န္ေအာင္ တမုဟုတ္ခ်င္း ပ်ံ႕ႏွံ႔သြားပါေတာ့တယ္။ မိုးကုတ္မွာ ေရႀကီးေနတဲ့ သတင္းကုိ ဖုန္းရွိတဲ့သူေတြကလည္း ရန္ကုန္၊ မႏၱေလးမွာ ရွိၾကတဲ့ သူတို႔ရဲ႕ မိတ္ေဆြေတြ၊ အမ်ိဳးေတြဆီကို ဖုန္းနဲ႔ လွမ္းၿပီး ၾကြားၾကပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ မနက္ဆယ္နာရီေလာက္ အခ်ိန္လဲေရာက္ေတာ့ ေရႀကီးေနတဲ့ သတင္းကို မိုးကုတ္မွာ မသိတဲ့သူ တစ္ေယာက္မွ မရွိေတာ့ပါဘူး။ ကေလးေရာ၊ ေခြးပါမက်န္ ေရႀကီးေနတာကို အကုန္လံုး သိကုန္ၾကပါၿပီ။ ေရာက္တဲ့ ေနရာတိုင္းမွာလည္း လူေတြက ေရႀကီးတဲ့ အေၾကာင္းေတြကိုပဲ ေ၀ဖန္ေဆြးေႏြးေနၾက၊ ေရွးေဟာင္းေႏွာင္းျဖစ္ေတြကို ျပန္ၿပီး ေျပာဆိုေနၾကတာခ်ည္းပဲ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ အာရွဖလားေဘာ့လံုး ဗိုလ္လုပြဲသတင္းက မတိုးေတာ့ပါဘူး။ ေရႀကီးတဲ့ သတင္းေလာက္ လူေတြၾကားမွာ ေခတ္မစားေတာ့ပါဘူး။
အနိမ့္ပိုင္းက်တဲ့ အိမ္ေတြက ေရနစ္ကုန္လို႔ အိမ္ရွိလူကုန္ ပစၥည္းေရႊ႕ဟယ္၊ သယ္ဟယ္နဲ႔ အလုပ္ရွဳပ္ေနၾကသလို၊ အျမင့္ပိုင္းက်တဲ့ အိမ္ေတြကလည္း ေရမနစ္ေပမယ့္ ေရနစ္ေနတဲ့ ေနရာေတြဆီကို သြားၿပီး ေလ့လာဖို႔နဲ႔ သတင္းယူဖို႔အတြက္ မိုးကာအက်ၤ ီေတြ၊ ေဘာင္းဘီတိုေတြ ၀တ္ကာ အလုပ္ရွဳပ္ေနၾကပါတယ္။ အပ္ခ်ဳပ္ဆိုင္က ကိုဒါက်ဴးကလဲ ဆိုင္ကို မပိတ္စဖူး အပိတ္ထူးၿပီး ထီးတစ္လက္နဲ႔ ေရႀကီးတာကို သြားၾကည့္ပါတယ္။ ခါတိုင္း သူ႕အမ်ိဳးေသတာေတာင္ ဒီအပ္ခ်ဳပ္ဆုိင္ကို ဘယ္တုန္းကမွ ကိုဒါက်ဴး ပိတ္ခဲ့ဖူးတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဆိုင္ပိတ္ရတဲ့အေၾကာင္းကို စံုစမ္းၾကည့္ေတာ့ ကိုဒါက်ဴးက ဒါမ်ိဳးအခြင့္အေရး လက္လႊတ္လို႔ မျဖစ္ဖူးေလလို႔ မွတ္ခ်က္ေပးပါတယ္။

တာရိုးက်ိဳးၿပီး ေရေတြ ေပါက္ထြက္ေနတာကို လာၾကည့္ၾကတဲ့ သူေတြကလည္း အစံုပါပဲ။ အဖုိးႀကီးေတြ၊ မိန္းမေတြေရာ.. ကေလးေတြပါမက်န္ ထီးကိုယ္စီနဲ႔ လာၾကည့္ေနၾကတာ တိုးလို႔ မေပါက္ေအာင္ပါ။ လာတဲ့သူေတြအားလံုးကလည္း ဒလေဟာ စီးဆင္းေနတဲ့ ေရလွိဳင္းလံုးႀကီးေတြဆီကိုပဲ မမွိတ္မသုန္ ၾကည့္ေနၾကပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ကလည္း ဗိုက္ဆာလို႔ အိမ္ျပန္ထမင္းစားၿပီး ေနာက္တစ္ခါ ျပန္လာလို႔ ဒီေရလွိဳင္းလံုးေတြကိုပဲ မမွိတ္မသုန္ ဆက္ၿပီး ၾကည့္ၾကပါတယ္။ ၾကည့္တဲ့သူေတြကလည္း ေလ်ာ့သြားတယ္ရယ္လို႔ မရွိပဲ ပိုလို႔သာ တိုးလာပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ကလည္း စည္ပင္သာယာေရးအဖြဲ႕ေတြ ဘယ္အခ်ိန္မ်ား ေရာက္လာၿပီး လုပ္ၾကမလဲလို႔ ေမွ်ာ္ေနၾကပါတယ္။ ကေလးေတြကလည္း ေျမေကာ္စက္ႀကီးေတြကို ၾကည့္ခ်င္လွၿပီလို႔ သူတို႔မိဘေတြကို ပူဆာေနၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လူအမ်ား ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကသလို ကိုယ္ေတာ္ေခ်ာေတြက ေတာ္ေတာ္နဲ႔ ေပၚမလာရွာဘူးခင္ဗ်။ ေရေတြကလည္း တ၀ုန္း၀ုန္းနဲ႔ ၿမိဳ႕ေပၚ ရပ္ကြက္ေတြကို အားရ၀မ္းသာ မနားတမ္း ေျပးလႊားေနဆဲပါပဲ။ တခ်ိဳ႕ကလည္း စိတ္ထဲမွာ ဇေ၀ဇ၀ါနဲ႔ေပါ့။ ဒီကိစၥႀကီးကို စစ္တပ္နဲ႔ပဲ ဆိုင္တယ္လို႔ ထင္ခ်င္ထင္ေနၾကတယ္ေလ။

လူေတြကလည္း ေရလွိဳင္းလံုးႀကီးေတြဆီကို မမွိတ္မသုန္ ၾကည့္ၿမဲ၊ တာ၀န္ရွိတဲ့ သူေတြကိုလည္း ေမွ်ာ္ေနၿမဲ၊ ေရေတြကလည္း တရိပ္ရိပ္ တက္လာၿမဲ၊ အခ်ိန္ေတြကလည္း တေရြ႕ေရြ႕ ကုန္လာၿမဲ။ ဒါနဲ႔ လူေတြက ကိုယ့္အားကိုယ္ကိုးရေတာ့မွာ ဆိုတာကို ဦးေႏွာက္ထဲမွာ ဒိုင္းကနဲ ျပတ္ျပတ္သားသား ျမင္လာၿပီး ဘယ္သူ႕ကိုမွ ဆင့္အ၀ွာ ေခြးေမွ်ာ္ လုပ္မေနၾကေတာ့ပဲ ရပ္မိရပ္ဖေတြရယ္၊ တက္ၾကြတဲ့ ပရဟိတသမားေတြနဲ႔ မီးသတ္ရဲေဘာ္ေတြရယ္ ဦးေဆာင္ၿပီး သဲအိတ္ေတြ ရွာတဲ့သူကရွာ၊ သဲေတြ ထည့္တဲ့သူကထည့္၊ အိတ္ေတြကို စီတဲ့သူကစီနဲ႔ တက္ညီလက္ညီ ထၿပီး ၀ိုင္းလုပ္ၾကပါေတာ့တယ္။


တေအာင့္ေလာက္ၾကာေတာ့ ရဲေတြနဲ႔ စစ္တပ္ေတြဟာ ေရေတြ ေပါက္ထြက္ေနတာကို လူေတြက သဲအိတ္ေတြနဲ႔ ၀ိုင္းၿပီးကာရံေနၾကၿပီ ဆိုတဲ့ သတင္းကို ရသြားခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ရဲနဲ႔ စစ္သားေတြဟာ လက္နက္ေတြနဲ႔ ေရာက္လာၿပီး ၀ိုင္း၀န္းလုပ္ကိုင္ေနၾကတဲ့ သူေတြနဲ႔ သဲအိတ္ေတြကို မေပ်ာက္မရွရေလေအာင္ တာ၀န္ယူ ေစာင့္ၾကပ္ၾကပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ခ်က္ခ်င္းဆိုသလိုပဲ အေမရိကန္ရဲကားေတြထဲကလို အ၀ါေရာင္တိပ္ေတြနဲ႔ အေရးေပၚေနရာ သတ္မွတ္သလိုမ်ိဳး … ရဲေတြက ပီနံႀကိဳးေတြ ဆက္ၿပီး အဲဒီေနရာတစ္၀ိုက္ကို ႀကိဳးတန္းၿပီးေတာ့ အေရးေပၚေနရာအျဖစ္ ေခတၱ သတ္မွတ္လိုက္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လူေတြက ဒါကို သေဘာမေပါက္ၾကပါဘူး။ စစ္သားေတြကို ျပံဳးျပၿပီးေတာ့ ႀကိဳးတန္းကို မ-ၿပီး ၀င္ၾကပါတယ္။ ၀င္လာတဲ့ သူေတြရဲ႕ မ်က္ႏွာထားကလည္း ၾကံဳေတာင့္ၾကံဳခဲ အခြင့္အေရးႀကီး လက္လႊတ္သြားရမွာကို စိုးရိမ္ေနတဲ့ပံုမ်ိဳး ဆိုေတာ့ ေစာင့္ေနတဲ့ ရဲေဘာ္ေတြကလည္း ဒီအတိုင္းပဲ ၾကည့္ေနရေတာ့တာပါပဲ။ ေန႔လည္ ႏွစ္နာရီေလာက္ အခ်ိန္မွာေတာ့ ျပည္သူလူထုရဲ႕ တက္ညီလက္ညီ ႀကိဳးစားမွဳ၊ လံုျခံဳေရးရဲေဘာ္ေတြရဲ႕ ေစာင့္ၾကပ္မွဳေၾကာင့္ မုံယိုေနတဲ့ ေရနီေခ်ာင္းႀကီးဟာ ျပည္သူလူထုရဲ႕အားကို မခံနိဳင္ရွာပဲ မူလစီးဆင္းေနတဲ့ လမ္းေၾကာင္းအတိုင္း စီးဆင္းသြားရပါေတာ့တယ္။


ေရေတြ ေပါက္ထြက္ေနတာေတာ့ ရပ္သြားပါၿပီ။ ေရေတြလည္း တအိအိနဲ႔ က်ကုန္ပါၿပီ။ တစ္မနက္ခင္းလံုး ပစၥည္းေရႊ႕၊ ဘာေရႊ႕နဲ႔ ေရက်ခ်ိန္ကို ေစာင့္ရင္း ထုိင္ၿပီး အေမာေျဖေနၾကတဲ့ သူေတြဟာလည္း ေရက်သြားတာနဲ႔ တၿပိဳင္နက္ သန္႔ရွင္းေရးလုပ္ဖို႔ ဂ်ဴတီျပန္၀င္ရပါေတာ့တယ္။ တံျမက္စည္းအရွည္ကိုယ္စီ၊ ပံုးေတြ ခြက္ေတြ ကိုယ္စီနဲ႔ ရႊံ႕ေတြ၊ သဲေတြ၊ ကနယ္ေတြ၊ ေရနီနီႀကီးေတြကို ေဆးေၾကာၾကရပါတယ္။ ေရမႀကီးခင္က တစ္လက္ကို ၇၀၀ ေရာင္းတဲ့ တံျမက္စည္းၾကမ္း အရွည္ဟာလည္းပဲ ေစ်းကြက္၀ယ္လိုအား မ်ားလြန္းလို႔ ပစၥည္းျပတ္သြားၿပီး ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ တစ္လက္ကို ၁၀၀၀-၁၂၀၀ ေစ်းနဲ႔ ေစ်းပိတ္သြားပါတယ္။ ၾကည့္လိုက္တဲ့ အိမ္တိုင္းဟာလည္း တံျမက္စည္း ကိုယ္စီနဲ႔ ဆိုေတာ့ ကမၻာ့ပတ္၀န္းက်င္ေန႔၊ သို႔မဟုတ္ ကုလသမဂၢ သန္႔ရွင္းေရးေန႔ပဲ က်င္းပေနသလိုလို၊ လူႀကီးလာမွာမို႔လို႔ သန္႔ရွင္းေရးပဲ လုပ္ခိုင္းထားသလိုလို ထင္မိပါတယ္။ ဒီေန႔အဖို႔ေတာ့ မနက္ မိုးလင္းကတည္းကစၿပီး မိုးခ်ဳပ္တဲ့အထိ သိမ္းဟယ္၊ ဆည္းဟယ္၊ ေဆးကြယ္၊ ေၾကာကြယ္ လုပ္ၾကရေတာ့ လူေတြအဖို႔ ေျခကုန္လက္ပမ္း က်ကုန္ၾကပါတယ္။
ေနာက္တေန႔မနက္ က်ျပန္ေတာ့လည္း ေရမရွိေတာ့တဲ့ ကတၱရာလမ္းမႀကီးေတြဟာ ရြာက ႏြားလွည္းလမ္းေတြလို ျဖစ္ကုန္ပါေတာ့တယ္။ ေရနီေခ်ာင္းနဲ႔အတူ ေမွ်ာပါလာတဲ့ ရႊံ႕ေတြ၊ သဲေတြ၊ ခဲေတြ၊ ကနယ္ေတြနဲ႔ ေျမႀကီးေတြဟာ မာက်စ္ၿပီး ကတၱရာလမ္းေတြေပၚကို တစ္ေပေလာက္၊ အခ်ိဳ႕ေနရာလည္း ေျခသလံုးေလာက္အထိကို ဖံုးလႊမ္းကုန္ပါတယ္။ ရွိတဲ့ ေရႏုတ္ေျမာင္းေတြလည္း သဲေတြနဲ႔ ပိတ္ကုန္ၿပီး ေရေတြဟာ လမ္းမေပၚကို ဦးတည္ရာမရွိ စီးဆင္းေနၾကပါတယ္။ ရပ္ကြက္လူႀကီးေတြခမ်ာလည္း ကိုယ့္အားကိုယ္ကိုး၊ ကိုယ့္ပိုက္ဆံကိုယ္စိုက္ၿပီး ခင္းထားရတဲ့ ကတၱရာလမ္းႀကီးကို ႏွေမ်ာတာေၾကာင့္ အိမ္တိုင္း ကိုယ့္အိမ္ေရွ႕ကိုယ္ ကတၱရာလမ္းႀကီး ျပန္ေဖာ္ေပးၾကဖို႔ လိုက္လံ ေမတၱာရပ္ခံၾကပါတယ္။

ဒီတခါမွာေတာ့ လူေတြရဲ႕ လက္ေတြထဲမွာ ကိုယ္စီကိုင္ထားၾကတာက ေပါက္ျပားေတြ၊ ေဂၚျပားေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အိမ္တိုင္းအိမ္တိုင္း ရွိတဲ့လူေတြ ကိုယ္စီကိုယ္ငွ အိမ္ေရွ႕ထြက္ၿပီး ကတၱရာလမ္းကို ျပန္လည္ေတြ႔ရွိေရးအတြက္ လုပ္အား ျပရပါေတာ့တယ္။ လမ္းမတေလွ်ာက္လံုး လူေတြ တက္ညီလက္ညီ အလုပ္လုပ္ေနၾကတဲ့ ျမင္ကြင္းကို ျမင္မိေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ မုိးကုတ္သႀကၤန္ေတာင္ ဒီေလာက္ မစည္ေလာက္ဘူးလို႔ ေအာက္ေမ့မိပါတယ္။
ေရႀကီးတာေတာ့ ၿပီးသြားပါၿပီ။ အရင္တုန္းက ဒီလို ေရႀကီးတာမ်ိဳး မႀကံဳဘူးပဲနဲ႔ ခုက်မွ ဘာလို႔ ဒီေလာက္ေတာင္ ေရေတြႀကီးလာရသလဲဆိုတာ သိခ်င္လို႔ လိုက္ၿပီး ေမးၾကည့္ပါတယ္။ ပထမဆံုး ေလးတန္းေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ကို ေတြ႕ေတာ့ သူ႕ကို အရင္ဆံုး ေမးၾကည့္မိပါတယ္။ သူက ေန႔တိုင္းမိုးရြာလို႔ဆိုၿပီး ရိုးသားစြာ ျပန္ေျဖပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ လမ္းေဘးမွာ ေကာက္ညွင္းေပါင္းနဲ႔အေၾကာ္ေရာင္းေနတဲ့ တစ္ခုလပ္မတစ္ေယာက္ကို ေမးျမန္းၾကည့္ေတာ့ သူမက ေျမာင္းေသးလို႔ လို႔ ေျဖပါတယ္။ ေနာက္တစ္ဦးကေတာ့ ေရနီေခ်ာင္းနံေဘးမွာေနတဲ့ လမ္းေလွ်ာက္အၿမဲထြက္ေလ့ရွိတဲ့ ဦးေခ်ာက္က်င္ပို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ သူ႕အေျပာက ေရနီေခ်ာင္းေဘးမွာ ေနထိုင္ၾကတဲ့သူေတြဟာ စည္းကမ္းမဲ့စြာ အမွိဳက္ေတြ ေခ်ာင္းထဲသို႔ စြန္႔ပစ္ေနၾကတဲ့အေၾကာင္း၊ ေရနီေခ်ာင္းရဲ႕ ဧရိယာကိုလည္း ျဖည္းျဖည္းခ်င္း မသိမသာ ခိုးယူေနၾကတဲ့အတြက္ ေရစီးေရလာ ခက္ခဲလာတဲ့အေၾကာင္း မနားတမ္း ေျပာျပပါတယ္။
ဒီလို ေမးလိုက္ သြားလိုက္၊ သြားလိုက္ ေမးလိုက္ လုပ္ေနတုန္း ကံေကာင္းခ်င္ေတာ့ မိုးကုတ္ၿမိဳ႕မွာ ပညာအရွိဆံုးနဲ႔ အေတာ္ဆံုးပုဂၢိဳလ္ျဖစ္တဲ့ ဦးအိုင္စတိုင္းနဲ႔ သြားေတြ႕ပါတယ္။ ဦးအိုင္စတိုင္းက မိုးကုတ္သားစစ္စစ္၊ ၿပီးေတာ့ ေရွ႕မွီေနာက္မွီ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးလည္းျဖစ္တယ္။ သူက ဘယ္ေလာက္ထိေအာင္ ေတာ္သလဲဆိုရင္ သူမ်ားေတြ အညာခံရတိုင္း သူက ဘယ္ေတာ့မွ အညာမခံရဘူးခင္ဗ်။ မိုးကုတ္တစ္ၿမိဳ႕လံုး ရွိဳးမန္းနီး ေငြအလိမ္ခံရတုန္းကလည္း သူက လြတ္တာပဲ။ ဒါနဲ႔ ဦးအိုင္စတိုင္းက ေရႀကီးရျခင္းအေၾကာင္းအရင္းကို သိပံနည္းက်က် ရွင္းျပပါေတာ့တယ္။ ျဖစ္ပံုက ဒီလိုပါတဲ့ခင္ဗ်..။
မိုးကုတ္ၿမိဳ႕ဟာ ေတာင္ေတြ ပတ္လည္၀ိုင္းၿပီး အလည္မွာ လူေနရပ္ကြက္ေတြရွိတဲ့ ၿမိဳ႕ကေလးျဖစ္ပါတယ္။ ေနရာအႏွံ႔က ေလွ်ာဆင္းလာၾကတဲ့ ေရေတြဟာ ေရနီေခ်ာင္းအျဖစ္နဲ႔ ၿမိဳ႕အလယ္ေခါင္တည့္တည့္ကို ျဖတ္ၿပီး စီးဆင္းသြားပါတယ္။ ဒီ ေရနီေခ်ာင္းကေလး သေဘာေကာင္းရင္ ေကာင္းသလို၊ စိတ္ဆိုးရင္ ဆိုးသလိုပါပဲ လူေတြက ဒုကၡခံၾကရပါတယ္။ ဒီေရနီေခ်ာင္းေလးဟာ ေက်ာက္တူးေဖာ္တဲ့ ေနရာေတြဆီကေန ျမစ္ဖ်ားခံလာတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ေက်ာက္မ်က္လုပ္ကြက္ေတြရဲ႕ ျပဳသမွ် ႏုတာ ခံရပါတယ္။ ေရနီေခ်ာင္းကေန ေရလွ်ံ၊ ေရႀကီးရတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းရဲ႕ အဓိကလက္သည္ဟာ ဒင္းတို႔ေၾကာင့္လို႔ ဦးအိုင္စတိုင္းက ေျပာပါတယ္။ ေျပာတဲ့အေၾကာင္းအရာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာလည္း ဒင္းတို႔ ဒင္းတို႔နဲ႔ မၾကာခဏ ပါပါလာပါတယ္။ ကိုယ့္ခမ်ာလည္း နားသာ ေထာင္ေနရသာ လူက ခပ္ခ်ာခ်ာဆိုေတာ့ ဒင္းတို႔ဆိုတာ ဘယ္သူတုန္းလို႔ ေပၚတင္ပဲ ေမးမိပါေတာ့တယ္။ ဒါနဲ႔ သူက ဘယ္သူရွိမွာတုန္းကြ၊ ဒင္းတို႔ဆိုတာ ေက်ာက္မ်က္ဖက္စပ္ေတြ၊ ဦးပိုင္ေတြ၊ အက်ိဳးတူေတြကို ေျပာတာကြလို႔ ေလသံမာမာနဲ႔ ျပန္ေျပာပါတယ္။

ေက်ာက္မ်က္တူးေဖာ္တဲ့ ေနရာေတြဆီက ၿဖိဳခ်လိုက္တဲ့ ေတာင္ေတြ၊ ေရနဲ႔ တိုက္စားပစ္လိုက္တဲ့ ကမ္းပါးယံေတြ၊ က်င္းထဲကေန စုပ္ထုတ္လာတဲ့ ေျမႀကီးေတြဟာ ဒီေခ်ာင္းအတြင္းကိုပဲ ေရာက္ရွိလာၾကပါတယ္။ ေျမေကာ္စက္ႀကီးေတြရဲ႕ လက္တံေတြဟာလည္း ေရနီေခ်ာင္းအေပၚ ၀ဲပ်ံေနၾကၿပီး ေရနီေခ်ာင္းရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္ေပၚကို ေျမႀကီးေတြနဲ႔ တ၀ုန္း၀ုန္း သြန္ခ်ပစ္ၾကပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ ေရနီေခ်ာင္းခမ်ာ အားနဲ႔ မာန္နဲ႔၊ သြက္သြက္လက္လက္ စီးဆင္းေနတဲ့ ဘ၀ကေန သဲေတြ ေျမႀကီးေတြၾကားထဲ ရုန္းထြက္ၿပီးေတာ့ အိပဲ့အိပဲ့နဲ႔ စီးဆင္းေနရပါေတာ့တယ္။ ေခ်ာင္းအတြင္း ေမွ်ာပါလာတဲ့ ခဲေတြ သဲေတြ ေျမႀကီးေတြကိုလည္း သူ႕ရဲ႕ေရစီးအားနဲ႔ သယ္မသြားနိဳင္ေတာ့ပဲ အနည္ထိုင္ၿပီး တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ေကာလာၿပီးေတာ့ ေခ်ာင္းဟာ ျမွင့္တက္လာပါေတာ့တယ္။ ျမွင့္တက္လာတဲ့ ေရနီေခ်ာင္းကို လူေတြက ေရေတြလွ်ံထြက္မလာေအာင္ အုတ္ရိုးစီၿပီး ကာရံၾကပါတယ္။ ေခ်ာင္းက ျမွင့္လာလိုက္၊ လူေတြက အုတ္ရိုးစီၿပီး ကာလိုက္နဲ႔ ျမင့္/ကာ သံသရာႀကီးဟာ မဆံုးနိဳင္ေအာင္ကိုပဲ ျဖစ္ေနပါေတာ့တယ္။ ကာလိုက္ ျမင့္လာလိုက္၊ ျမင့္လာလိုက္ ကာလိုက္နဲ႔ ေရနီေခ်ာင္းဟာ ရပ္ကြက္ထဲက အိမ္ေခါင္မိုးေတြရဲ႕ အျမင့္ေလာက္ကေန ေကာင္းကင္ထက္က ျမစ္တစင္း လို အက်ည္းတန္စြာ စီးဆင္းေနပါေတာ့တယ္။
မိုးတြင္းကာလကို ေရာက္ရွိလာၿပီဆိုတာနဲ႔ တၿပိဳင္နက္ မိုးေတြဆက္တိုက္ ရြာခ်လိုက္ၿပီဆိုရင္ကိုပဲ စီးဆင္းလာတဲ့ ေရထုကို မခံနိဳင္ရွာတဲ့ တာရိုးေတြဟာ တဟုန္တိုး ေပါက္ထြက္ကုန္ၿပီး လူေနရပ္ကြက္ေတြကို မိနစ္ပိုင္းအတြင္း ေရနီေတြ၊ သဲေတြ၊ ခဲေတြနဲ႔ ဖံုးလႊမ္းပစ္လိုက္ပါေတာ့တယ္။ ေရနီေတြနဲ႔အတူ လိမ့္ဆင္းလာတဲ့ ခဲေတြကို ၾကည့္ရင္ အာလူးသီးေလာက္ဟာေတြတင္မကပဲ ေထာပတ္သီးေလာက္အရြယ္ရွိ ခဲေတြကိုပါ ေတြ႕ရပါတယ္။
ဒါေတြကို အစိုးရက မသိဘူးလားလို႔ ဦးအိုင္စတိုင္းကို ေမးၾကည့္ပါတယ္။ သူက အစိုးရမသိနိဳင္တဲ့အရာဆိုတာ ဘာမွမရွိဘူးလို႔ ျပန္ေျပာပါတယ္။ သိလုိ႔လည္းပဲ လမ္းဆံုေတြမွာေရာ၊ ရပ္ကြက္ရံုးေတြမွာနဲ႔ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ေတြပါမက်န္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးသည္ မိုးကုတ္ၿမိဳ႕တြင္ အေရးႀကီးဆံုး ေဆာင္ရြက္ရမည့္ လုပ္ငန္းျဖစ္သည္ ဆိုတဲ့ စာသားကို ေရးၿပီး ဆိုင္းဘုတ္ေတြ ေထာင္သင့္တဲ့ေနရာ ေထာင္ပါတယ္။ နံရံေတြမွာနဲ႔ ဓာတ္တိုင္ေတြမွာလည္း စာရြက္ေတြနဲ႔ လိုက္ကပ္ၾကပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ေက်ာက္မ်က္လုပ္ကြက္ေတြ အားလံုးကိုလည္း တစ္ခုမွ မက်န္ရေလေအာင္ ဂရုစိုက္ၿပီး တစ္ရြက္စီ လိုက္ေ၀ပါတယ္။ ေက်ာက္မ်က္ဖက္စပ္ေတြကလည္း သူတို႔ရဲ႕ ဧည့္ခန္းမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ နံရံအလြတ္မွာျဖစ္ျဖစ္ ကပ္လိုက္ၾကပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ နဂိုအတိုင္းပဲ ေျမႀကီးေတြကို မနားတမ္းပဲ ဆက္ၿဖိဳၾကပါတယ္။ ေရနီေခ်ာင္းလည္း တစ္ရစ္ၿပီးတစ္ရစ္ ျမင့္တက္လာဆဲပါပဲ။ ဆိုင္းဘုတ္ေတြ ေဟာင္းသြားျပန္ရင္လည္း အစိုးရက ျပန္ၿပီး အသစ္ေရးေပးပါတယ္။ စာရြက္ေတြကိုလည္း ဂရုတစိုက္ ျပန္ၿပီး ေ၀ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေရနီေခ်ာင္းကေတာ့ ျမင့္လာဆဲ၊ ေရေတြလည္း ႏွစ္တိုင္း ေပါက္ၿမဲ။
ဒါဆိုရင္ ဘယ္လိုလုပ္ရင္ ေကာင္းမလဲဗ်ာ လို႔ ဦးအိုင္စတိုင္းကို အၾကံဥာဏ္ေတာင္းၾကည့္ပါတယ္။ ဦးအိုင္စတိုင္းကပဲ ေအာက္ပါအတိုင္း အနစ္ခ်ဳပ္ၿပီး မိန္႔ၾကားခဲ့ပါတယ္။
တစ္ - အခုလို စည္းကမ္းျပည့္၀တဲ့ ေခတ္မွီနိဳင္ငံေတာ္သစ္ႀကီး တည္ေဆာက္ေနၾကတဲ့အခ်ိန္ အခါသမယမွာ ေရနီေခ်ာင္းအတြင္းသို႔ အမွိဳက္စြန္႔ပစ္ျခင္းဟာ အလြန္ပဲ ေအာက္တန္းက်ပါတယ္။ ေရွာင္ပါ။
ႏွစ္ - ေက်ာက္မ်က္ရွာေဖြေနၾကတဲ့ ေက်ာက္မ်က္မုဆိုးေတြ အေနနဲ႔လည္း ေျမႀကီးေတြကို တိုက္ခ်ၿပီး ထြက္လာတဲ့ ေရမ်ားကို မျဖစ္မေန ေရစစ္ကန္ျပဳလုပ္၍ အနည္ထိုင္ေစၿပီးမွ ေရၾကည္ျပန္ထုတ္ကာ ေခ်ာင္းအတြင္းသို႔ ထည့္ပါ။
သံုး - တစ္နယ္တစ္ေက်းမွေနၿပီး မိုးကုတ္ေဒသသို႔ လာေရာက္၍ ေက်ာက္မ်က္ရွာေဖြတူးေဖာ္ေနၾကေသာ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား အေနျဖင့္လည္း သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းမွဳ လုပ္ငန္းမ်ားကို ေလးစားၾကရန္ႏွင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ မပ်က္စီးေစေရးအတြက္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ၾကပါ။
ေလး - လုပ္ငန္းရွင္မ်ားကလည္း မိမိတို႔ရဲ႕ ၀ိသမေလာဘကိုခ်ည္း ေရွ႕တန္းမတင္ပဲ ၿမိဳ႕ေနလူထု၏ ဒုကၡကို စာနာတတ္ေအာင္ ေလ့က်င့္ၾကပါ.. စသျဖင့္ ေျပာျပပါတယ္။
ဦးအိုင္စတိုင္းေျပာသလိုပါပဲ က်ေနာ္တို႔ေတြ မလိုက္နာၾကရင္ျဖင့္ မိုးရာသီေရာက္တိုင္း မိုးကုတ္ဆိုတဲ့ ေတာင္ေပၚၿမိဳ႕မွာ ႏွစ္စဥ္ ေရေတြ ႀကီးေနဦးမွာပဲ။ ၿပီးေတာ့ တံျမက္စည္းအရွည္ေတြလည္း ေစ်းတက္ေနဦးမွာပါပဲ။ ၿပီးေတာ့ ေပ်ာက္ဆံုးသြားတဲ့ ကတၱရာလမ္းမႀကီးကို ေတြ႕ရွိေရးအတြက္ ျပန္လည္ တူးေဖာ္ေနရဦးမွာပဲလို႔ ေတြးမိရင္း …။
S.T.A

Read More...

Saturday, August 18, 2007

Data & Geographical Facts Of Mogok

မိုးကုတ္ေဒသဆိုင္ရာ ပထ၀ီ၀င္ အခ်က္အလက္မ်ား

တည္ေနရာ
မိုးကုတ္ၿမိဳ႕သည္ ေျမာက္လတၱီက်ဳ႕ ၂၂-ဒီဂရီ ၅၀-မိနစ္ႏွင့္ ၂၃-ဒီဂရီ ၃၀-မိနစ္ၾကား၊ အေရွ႕ေလာင္ဂ်ီက်ဳ႕ ၉၆-ဒီဂရီ ၁၁-မိနစ္ႏွင့္ ၉၆-ဒီဂရီ ၄၅-မိနစ္ၾကားတြင္ တည္ရွိၿပီး အက်ယ္အ၀န္းမွာ အေရွ႕ႏွင့္အေနာက္ မိုင္(၃၀)၊ ေတာင္ႏွင့္ေျမာက္ (၁၅.၁၂)မိုင္ရွိၿပီး ဧရိယာစုစုေပါင္း (၄၅၀.၆၀) စတုရန္းမိုင္ ရွိပါသည္။ မိုးကုတ္ၿမိဳ႕သည္ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း ရွမ္းကုန္းျပင္ျမင့္၏ အေနာက္ဖက္စြန္းတြင္ တည္ရွိၿပီး ယခုအခါ မႏၱေလးတိုင္း၊ ျပင္ဦးလြင္ခရိုင္အတြင္းတြင္ ပါ၀င္သည္။ မိုးကုတ္ၿမိဳ႕၏ အေရွ႕ဘက္ႏွင့္ ေျမာက္ဘက္တြင္ မိုးမိတ္ၿမိဳ႕နယ္၊ ေတာင္ဘက္တြင္ ေက်ာက္မဲၿမိဳ႕နယ္၊ အေနာက္ဘက္တြင္ သပိတ္က်င္းၿမိဳ႕နယ္တို႔ တည္ရွိသည္။ မိုးကုတ္ၿမိဳ႕သည္ ဧရာ၀တီျမစ္၏ အေရွ႕ဘက္ (၃၆)မိုင္ ကြာေ၀းၿပီး ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္အထက္ အျမင့္ေပ (၃၈၀၀)တြင္ တည္ရွိေသာ ေတာင္ေပၚၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕ ျဖစ္သည္။
ရာသီဥတု
အပူပိုင္းေဒသအတြင္း က်ေရာက္ေသာ္လည္း ျမင့္မားေသာ ေတာင္တန္းႀကီးမ်ား ရွိေသာေၾကာင့္ သမေႏြးစြတ္စိုေသာ ရာသီဥတုကို ခံစားရပါသည္။ မိုးကုတ္ၿမိဳ႕မွာ ေတာင္ေပၚေဒသျဖစ္၍ ေအးျမေသာ ရာသီဥတုရွိကာ အျမင့္ဆံုးအပူခ်ိန္ ၉၅.၄ဒီဂရီ ဖာရင္ဟိုက္ႏွင့္ အနိမ့္ဆံုးအပူခ်ိန္ ၃၀.၂ဒီဂရီ ဖာရင္ဟိုက္ ရွိပါသည္။ ပံုမွန္မိုးေရခ်ိန္မွာ (၁၀၇.၅၈)လက္မ ျဖစ္ၿပီး ပံုမွန္မိုးရြာရက္မွာ (၁၃၅.၇)ရက္ ျဖစ္ပါသည္။ ေလတိုက္ႏွဳန္းမွာ ပံုမွန္အားျဖင့္ အေနာက္ေတာင္ဘက္မွ တစ္နာရီလွ်င္ တစ္မိုင္မွ ငါးမိုင္ခန္႔အထိ တိုက္ခတ္ေလ့ရွိၿပီး ရာသီဥတုဆိုးရြားေသာ အခ်ိန္မ်ား၌ ေျမာက္ဘက္၊ အေရွ႕ေျမာက္ဘက္ႏွင့္ အေနာက္ေတာင္ဘက္မ်ားမွ တစ္နာရီလွ်င္ (၂၅)မိုင္ထိ တိုက္ခတ္ေလ့ရွိပါသည္။
ေျမမ်က္ႏွာသြင္ျပင္ႏွင့္ေရဆင္း
ဘူမိေဗဒပညာရွင္မ်ား၏ ခန္႔မွန္းတြက္ခ်က္မွဳအရ မိုးကုတ္ေဒသ ေအာက္ခံေက်ာက္ဖ်ာထုသည္ ျမန္မာနိဳင္ငံ၏ သက္တမ္းအရင့္ဆံုး ေက်ာက္ဖ်ာထုမ်ားတြင္ တစ္ခုအပါအ၀င္ျဖစ္သည္။ မိုးကုတ္ေဒသသည္ ေတာင္ကုန္း ေတာင္တန္းမ်ား ထူထပ္ၿပီး ေျမျပန္႔လြင္ျပင္မ်ား နည္းပါးသည္။ ေရနီေခ်ာင္းသည္ ေက်းနီေတာင္မွ စိမ့္ေရ၊ စမ္းေရမ်ားကို အေျချပဳ၍ ၿမိဳ႕လယ္ရွိ ရပ္ကြက္မ်ားကို ျဖတ္သန္းစီးဆင္းလာၿပီး တပ္သားေတာင္မွ စိမ့္ေရ၊ စမ္းေရတို႕ကို အေျချပဳ၍ စီးဆင္းလာေသာ ေရပူေခ်ာင္းႏွင့္ ေတာင္ကခ်င္ရပ္ကြက္အနီးတြင္ ေပါင္းဆံုကာ နမ့္ပယ္ေခ်ာင္းအတြင္းသို႔ စီး၀င္သည္။
မိုးကုတ္ေဒသတစ္၀ိုက္ရွိ အျမင့္ဆံုးေတာင္မ်ားမွာ ...
ေတာင္မင္းေတာင္(ေတာင္မဲေတာင္) - ၇၅၄၄ ေပ
ေက်းနီေတာင္ - ၆၇၃၃ ေပ
ေတာင္ေတာ္ - ၆၂၂၃ ေပ
ၿမိဳ႕ျမင္ေတာင္ - ၅၉၅၅ ေပ
ထင္းရွဴးေတာင္ - ၅၆၀၆ ေပ
ပင့္ကူေတာင္ - ၅၃၄၅ ေပ
ေဒၚနန္းၾကည့္ေတာင္ - ၅၂၇၇ ေပ
လူဦးေရ
မိုးကုတ္ၿမိဳ႕တြင္ ၿမိဳ႕ေပၚရပ္ကြက္အုပ္စု (၅)အုပ္စု၊ ေက်းရြာအုပ္စု (၃၀)၊ ေက်းရြာေပါင္း (၁၃၂)ရြာရွိ၍ လူဦးေရမွာ ၂၀၀၅-ခုႏွစ္ စာရင္းအရ (၁၈၀၄၀၈)ဦး ရွိပါသည္။ လူဦးေရသိပ္သည္းမွဳမွာ တစ္စတုရန္းမိုင္တြင္ (၃၉၈)ဦး ရွိပါသည္။ ၿမိဳ႕ျပႏွင့္ ေက်းလက္လူဦးေရ အခ်ိဳးမွာ(၁း၁.၈၁)ျဖစ္ပါသည္။ က်ား-မ လူဦးေရ အခ်ိဳးမွာ (၁း၀.၉၁)ျဖစ္ပါသည္။ အမ်ားဆံုး ေနထိုင္ၾကေသာ လူမ်ိဳးမွာ ဗမာ၊ ရွမ္း၊ လီဆူ၊ ပေလာင္၊ ေဂၚရခါးႏွင့္ တရုတ္တို႔ ျဖစ္ၾကသည္။ ၁၉၅၃-ခုႏွစ္စာရင္းတြင္ မိုးကုတ္ၿမိဳ.ေပၚရွိ လူဦးေရမွာ (၈၃၃၄)ေယာက္ရွိ္၍ အိမ္ေျခေပါင္း (၁၈၀၀)ခန္႔သာရွိပါသည္။ ၁၉၇၂ တြင္ မိုးကုတ္ၿမိဳ႕ရွိလူဦးေရမွာ ႏိုင္ငံျခားသား (၁၄၆၁)ဦး၊ တိုင္းရင္းသား (၅၁၇၄၂)ဦး၊ စုစုေပါင္း (၆၃၂၀၃)ဦးရွိသည္။
သစ္ေတာ
တစ္ၿမိဳ႕နယ္လံုးရွိ ေျမဧရိယာမွာ (၂၉၀၃၀၅)ဧကရွိၿပီး သစ္ေတာႀကိဳး၀ိုင္းအေနျဖင့္ မိုးကုတ္ႀကိဳး၀ိုင္း (၇၅၉)ဧက၊ က်ပ္ျပင္ႀကိဳး၀ိုင္း (၁၂၈၆)ဧက၊ အုန္းကိုင္းႀကိဳး၀ိုင္း (၄၈၁၅)ဧက၊ ကသည္းႀကိဳး၀ိုင္း (၁၉၈၇)ဧက၊ ရြာသာယာႀကိဳး၀ိုင္း (၆၁၄၄)ဧက၊ ေရႊဥေဒါင္းေဘးမဲ့ႀကိဳး၀ိုင္း (၁၀၈၅၂)ဧက၊ နမ့္ပန္သဲနီ တိုးခ်ဲ႕ႀကိဳး၀ိုင္း (၂၁၁၂၀)ဧက၊ နန္း၀ တိုးခ်ဲ႕ႀကိဳး၀ိုင္း (၁၀၄၄၀)ဧကႏွင့္ ႀကိဳးျပင္ေတာ (၂၅၃၄၀)ဧက ျဖစ္သည္။ သတၳဳတြင္းေျမမွာ (၆၁၂)ဧက ျဖစ္သည္။
လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး
အဓိက လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးမွာ ကားလမ္းျဖစ္ၿပီး ေရလမ္း၊ မီးရထားလမ္း၊ ေလေၾကာင္းလမ္းမ်ား မရွိေပ။ မိုးကုတ္ၿမိဳ႕သည္ ကားလမ္းျဖင့္ အေရွ႕ေတာင္ဘက္တြင္ မိုင္းလံုၿမိဳ႕ႏွင့္ (၂၁)မိုင္၊ ေျမာက္ဘက္တြင္ မိုးမိတ္ၿမိဳ႕ႏွင့္ (၂၈)မိုင္၊ အေနာက္ဖက္တြင္ သပိတ္က်င္းၿမိဳ႕ႏွင့္ (၆၀)မိုင္၊ မႏၱေလးၿမိဳ႕ႏွင့္ (၁၂၈)မိုင္ အသီးသီး ကြာေ၀းပါသည္။ မိုးကုတ္-ေက်ာက္မဲလမ္းသည္ မိုးကုတ္မွ အေရွ႕ေတာင္ဘက္ (၇၉)မိုင္ ကြာေ၀းၿပီး ဒုတိယကမၻာစစ္ မတိုင္မွီက အထူးအသံုးျပဳခဲ့ေလသည္။
စီးပြားေရး
မိုးကုတ္ၿမိဳ႕၏ အဓိကစီးပြားေရးလုပ္ငန္းမွာ ေက်ာက္မ်က္တူးေဖာ္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ မိုးကုတ္ၿမိဳ႕သည္ ေတာင္ေပၚေဒသျဖစ္၍ လယ္ယာေျမကြက္မ်ား ေျပာပေလာက္ေအာင္ မရွိျခင္းေၾကာင့္ ဆန္စပါးမ်ား မထြက္လွေပ။ ၿမိဳ႕ေနလူထုစားသံုးရန္အတြက္ မိုးမိတ္နယ္ႏွင့္ ေအာက္အရပ္ေဒသမွ ဆန္မ်ားကို မွီခိုအားထားရသည္။ လက္ဖက္စိုက္ပ်ိဳးေရးႏွင့္ ေကာ္ဖီစိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ား အနည္းငယ္ရွိသည္။
လူမွဳေရး
မိုးကုတ္ၿမိဳ႕တြင္ သာေရး-နာေရး လူမွဳကိစၥမ်ားအတြက္ ရပ္ကြက္တိုင္းတြင္ ဧည့္ခံအဖြဲ႕၊ ထမင္းေကၽြးအဖြဲ႕၊ လူပ်ိဳ၊ အပ်ိဳ စသျဖင့္အဖြဲ႕မ်ား ဖြဲ႔ကာ တက္ညီလက္ညီ ၀ိုင္း၀န္းကူညီ ေဆာင္ရြက္ၾကပါသည္။ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ေတြ႕သည့္အခါ စားၿပီးၿပီလား ဟု ႏွဳတ္ဆက္ေလ့ရွိၾကသည္။ တစ္ဦးက ထြက္ခြာသြားသည့္အခါတြင္ က်န္ တစ္ဦးက ေျဖးေျဖးေနာ္ ဟု ႏွဳတ္ဆက္ေလ့ရွိၾကသည္။
ဘာသာေရး
မိုးကုတ္ၿမိဳ႕တြင္ ေနထိုင္ၾကေသာ ဗမာ၊ ရွမ္းႏွင့္ ပေလာင္လူမ်ိဳး အမ်ားစုမွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ မိုးကုတ္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းတြင္ ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေပါင္း (၂၅၀)ခန္႔ ရွိရာ လူဦးေရႏွင့္ ႏွိဳင္းယွဥ္လွ်င္ လူ(၈၀၀)တြင္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း (၁)ေက်ာင္းႏွဳန္း ရွိသည္။ မိုးကုတ္ၿမိဳ႕ရွိ ခရစ္ယာန္ဘုရားရွိခိုးေက်ာင္း အမ်ားစုမွာ လီဆူဘုရားရွိခိုးေက်ာင္းမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ေဂၚရခါးလူမ်ိဳးမ်ားမွာ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ဟိႏၵဴဘာသာ မ်ားကို ကိုးကြယ္ၾကပါသည္။ မိုးကုတ္ၿမိဳ႕တြင္ မြတ္စလင္ဗလီ သံုးခု ရွိပါသည္။ တရုတ္ဘုရားေက်ာင္းမ်ားလည္း သီးသန္႔ရွိသည္။
S.T.A

Read More...

Wednesday, July 25, 2007

Gems Painting

ေက်ာက္ပန္းခ်ီဆိုတာ ဘယ္လိုမ်ိဳးလဲ


မိမိပတ္၀န္းက်င္မွာရွိတဲ့ ပစၥည္းေတြနဲ႔ပဲ အႏုပညာအျဖစ္ တီထြင္ဖန္တီးျပနိဳင္ျခင္းကို ပန္းခ်ီေလာကမွာေတာ့ ဖန္တီးမွဳပန္းခ်ီ (Creative Art) လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ ေက်ာက္စီပန္းခ်ီ (Gem Painting) ဆိုတာလည္း ရတနာတန္းမ၀င္တဲ့ အေရာင္စံု ေက်ာက္ျဖံဳးေလးေတြကို အေရာင္အျဖစ္ အသံုးျပဳကာ ဒီဇိုင္းေဖာ္ၿပီး အႏုပညာနဲ႔ ေပါင္းစပ္ဖန္တီးယူရတဲ့ တီထြင္မွဳပန္းခ်ီတစ္မ်ိဳးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ေက်ာက္ေတြနဲ႔ စီျခယ္တဲ့ အႏုပညာဟာ ဘီစီ-၄၀၀၀ေလာက္ ကတည္းက ဂရိနိဳင္ငံမွ စတင္ခဲ့ပါတယ္။ ရႊံ႕ေပၚမွာ အေရာင္ရွိတဲ့ ေက်ာက္ကေလးေတြကို သံုးၿပီး ဒီဇိုင္းေဖာ္ရာက စခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ယခုအခါ စက္မွဳဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီးနိဳင္ငံေတြ ျဖစ္ၾကတဲ့ ဥေရာပနဲ႔ ဂ်ပန္လို နိဳင္ငံမ်ိဳးေတြမွာေတာ့ ေက်ာက္ပန္းခ်ီလုပ္ငန္းကို ေခတ္မွီနည္းပညာ စက္ကိရိယာေတြကို အသံုးျပဳၿပီး တြင္က်ယ္စြာ ျပဳလုပ္ေရာင္းခ်ေနၾကပါၿပီ။ အေရွ႕ေတာင္အာရွနိဳင္ငံေတြနဲ႔ တရုတ္၊ အိႏၵိယမွာေတာ့ ေက်ာက္ပန္းခ်ီရဲ႕ တြင္က်ယ္မွဳဟာ အားနည္းေနပါေသးတယ္။ သို႔ေပမယ့္လည္း ဒီ အိမ္နီးခ်င္း နိဳင္ငံေတြဟာ ေက်ာက္ပန္းခ်ီလုပ္ငန္းကို ျမန္မာနိဳင္ငံထက္ေစာၿပီး လုပ္ကိုင္ခဲ့ၾကပါတယ္။
ေက်ာက္ပန္းခ်ီမွာ အမွဳန္႔ပန္းခ်ီနဲ႔ အခဲပန္းခ်ီ ဆိုၿပီး ႏွစ္မ်ိဳးရွိပါတယ္။ အမွဳန္႔ပန္းခ်ီဆိုတာက သဘာ၀အတုိင္းရွိေနတဲ့ ေက်ာက္အတံုးအခဲ (Crystal) ေလးေတြေထာင္းၿပီး မိမိလိုခ်င္တဲ့ အႏု၊ အၾကမ္း၊ အရင့္ ရရွိလာေအာင္ ဇကာျပန္ခ်ကာ ကပ္ရတာျဖစ္ပါတယ္။ အခဲပန္းခ်ီကေတာ့ သဘာ၀အတိုင္းရွိေနတဲ့ ေက်ာက္တံုးအခဲေလးေတြထဲကမွ အရြယ္ညီတာေတြကို ေရြးယူၿပီး အႏု အရင့္ Tone ခြဲကာ စီရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ေရွ႕စီနဲ႔ ေနာက္စီဆိုတဲ့ ဖန္တီးပံုႏွစ္မ်ိဳးလည္း ရွိပါေသးတယ္။ ဖိုင္ဘာျပား၊ သံုးထပ္သားျပားေပၚမွာ မိမိလုိခ်င္တဲ့ ဒီဇို္င္းေတြဆြဲကာ သင့္ေလ်ာ္တဲ့ ေက်ာက္အေရာင္စံုသံုးၿပီး စီျခယ္ရတာကို ေရွ႕စီလို႔ ေခၚပါတယ္။ ေနာက္စီဆိုတာက မွန္ခ်ပ္ရဲ႕ ေနာက္ေက်ာဘက္မွာ ေအာက္လိုင္းအရင္ လ်ာထားၿပီးေတာ့ ေက်ာက္ေရာင္စံုေလးေတြကပ္ၿပီး စီျခယ္ကာ ပန္းခ်ီရုပ္ပံုေဖာ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ယခုအသံုးျပဳေနၾကတဲ့ သံုးထပ္သားေပၚမွာ ပိတ္စကပ္ၿပီး စီတဲ့နည္းဟာ ထိုင္းနည္းပညာျဖစ္ၿပီး ဖိုင္ဘာျပားေပၚစီတဲ့နည္းဟာ စကၤာပူနည္းပညာျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ထိုင္းမွာေတာ့ ေက်ာက္ပန္းခ်ီကို အမ်ားအားျဖင့္ (Crystal) လိုက္ပဲ စီၾကပါတယ္။
ေက်ာက္ပန္းခ်ီလုပ္ငန္းဟာ ဒီဇိုင္းဆြဲတာအစ၊ ေက်ာက္အရြယ္အစား အရည္အေသြး ေရြးခ်ယ္ရတာအလယ္၊ ေက်ာက္စီရတာအဆံုး အားလံုးကို လက္ျဖင့္သာ ျပဳလုပ္ရတဲ့ လက္မွဳပညာရပ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာနိဳင္ငံမွာေတာ့ ေက်ာက္ပန္းခ်ီလုပ္ငန္းကို အမ်ားအျပား လုပ္ကိုင္ၾကတာက မိုးကုတ္ၿမိဳ႕ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ စစ္ကိုင္း၊ ပဲခူး၊ ရန္ကုန္၊ မႏၲေလးနဲ႔ ကရင္ျပည္နယ္၊ မြန္ျပည္နယ္ေတြမွာလည္းပဲ တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ လုပ္ကိုင္ေနၾကပါတယ္။ ကုန္ၾကမ္းအေနနဲ႔ေတာ့ မိုးကုတ္ေဒသတစ္၀ိုက္က ထြက္ရွိတဲ့ ေက်ာက္မ်က္မ်ားကိုသာ အမ်ားဆံုး အသံုးျပဳၾကတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။
အဓိက အသံုးျပဳေနၾကတဲ့ ထင္ရွားတဲ့ ေက်ာက္မ်က္အေရာင္ေတြကေတာ့ အနီေရာင္ ပန္းေရာင္အတြက္ ပတၱျမား(Ruby)၊ အျပာေရာင္အတြက္ နီလာ(Sapphire)၊ ဒုတၳာ (Lapis-Lazuli)၊ အျဖဴေရာင္အတြက္ ငုေက်ာက္(Calcite)၊ ေမ်ာ(MoonStone)၊ အစိမ္းေရာင္အတြက္ ေျပာင္ေခါင္းစိမ္း(Peridot)၊ ထပ္ခြာစိမ္း (Fibrolite)၊ အနက္ေရာင္အတြက္ မွတ္မီး(Schorl)၊ အ၀ါေရာင္အတြက္ ေဂၚမိတ္(Zircon)၊ ထပ္တရာ(Topaz)၊ စလင္း၀ါ(Citrine)၊ ခရမ္းေရာင္အတြက္ ခရမ္းစြဲ(Amethyst) စသည္တို႔ ျဖစ္ၾကပါတယ္။
အျခားအသံုးျပဳၾကတဲ့ ေက်ာက္ေတြကေတာ့ ကခ်င္ျပည္နယ္ကထြက္တဲ့ ေက်ာက္စိမ္း(Jadite, Maw sit sit) ၊ ကရင္ျပည္နယ္ကထြက္တဲ့ သံေတာင္ခရမ္းစြဲ၊ ရွမ္းျပည္နယ္ မိုင္းရွဴး၊ ကခ်င္ျပည္နယ္ နမ့္ယား ေဒသေတြက ထြက္ရွိတဲ့ ေက်ာက္ေတြအျပင္ သႏၲာ၊ ပုလဲ၊ အင္ၾကင္းေက်ာက္ေတြပါမက်န္ အသံုးျပဳၾကပါတယ္။
ေက်ာက္ပန္းခ်ီကို တြင္းထြက္ေရာင္စံုေက်ာက္ေတြနဲ႔ စီျခယ္ရတာမို႔ အႏုပညာတန္ဖိုးအျပင္ ေက်ာက္မ်က္ရတနာတန္ဖိုးပါ ေပါင္းၿပီး သတ္မွတ္ၾကပါတယ္။ ေက်ာက္ပန္းခ်ီကားရဲ႕ တန္ဖိုးေတြဟာ အရြယ္အစားနဲ႔ ဖန္တီးမွဳလက္ရာအေပၚ မူတည္ၿပီး ေစ်းကြဲျပားၾကပါတယ္။
တခ်ိဳ႕က သဘာ၀ေက်ာက္မ်က္ရတနာရဲ႕ အေရာင္နဲ႔ အားမရလို႔ ေဆးျခယ္ၾကတာလည္း ရွိပါတယ္။ ေက်ာက္မွဳန္႔ေတြကို အေရာင္ျခယ္ေဆးဆိုးတာဟာ ေက်ာက္ပန္းခ်ီရဲ႕ ေလးနက္မွဳနဲ႔ တန္ဖိုးကို က်ဆင္းေစတဲ့အတြက္ သဘာ၀အေရာင္ကိုသာ မရရေအာင္ ဖန္တီးယူရပါတယ္။ ယခုအခါ ေက်ာက္ပန္းခ်ီေတြကို ရံုးခန္း၊ ဧည့္ခန္းေတြမွာ တန္ဖုိးထား အလွဆင္လာၾကသလို နိဳင္ငံျခားသားေတြကို ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ထူးျခားေလးနက္မွဳကို ျဖစ္ေစတဲ့ အမွတ္တရပစၥည္းအျဖစ္ ဂုဏ္ယူကာ လက္ေဆာင္ေပးလာၾကတာကို ေတြ႕ရၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။

Ref: ေၾကာ္ျငာႏွင့္ေစ်း၀ယ္လမ္းညႊန္မဂၢဇင္း - ဇန္န၀ါရီလ၊ ၁၉၉၈။
ဓန စီးပြားေရးမဂၢဇင္း - ဇူလိုင္လ၊ ၁၉၉၉။


S.T.A

Read More...

Saturday, July 21, 2007

Painite

ပိန္းနိဳက္ေက်ာက္ က ဘာလို႔ ရွားတာလဲ


ကမၻာေပၚတြင္ အရွားပါးဆံုး ေက်ာက္မ်က္အမ်ိဳးအစားထဲတြင္ ပိန္းနိဳက္ေက်ာက္ (Painite) သည္ တစ္ခုအပါအ၀င္ျဖစ္သည္။ ပိန္းနိဳက္ေက်ာက္သည္ မိုးကုတ္တြင္းထြက္ ေက်ာက္မ်က္ရတနာမ်ားထဲတြင္ နာမည္သာရွိၿပီး ေတြ႕ရွိဖို႔ရန္ အလြန္ခက္ခဲေသာ ရွားပါးေက်ာက္တစ္မ်ိဳးျဖစ္သည္။ ကမၻာေပၚတြင္ ယေန႔ထိ ပိန္းနိဳက္ေက်ာက္အမ်ိဳးအစားကို ျမန္မာနိဳင္ငံ မိုးကုတ္ၿမိဳ႕တြင္သာ ေတြ႕ရွိရ၍ ၁၉၇၉-ခုႏွစ္ မတိုင္မွီအခ်ိန္ထိ သံုးပြင့္သာ ရွာေဖြေတြ႕ရွိခဲ့ၿပီး လက္ရွိ ကမၻာ့မွတ္တမ္းမ်ားအရ ၂၀၀၅-ခုႏွစ္တြင္ (၂၅)ပြင့္သာ မွတ္တမ္းျပဳစုနိဳင္ေသးသည္။

ပိန္းနိဳက္ေက်ာက္အမ်ိဳးအစားကို ပထမဆံုး စတင္ေတြ႕ရွိ မွတ္တမ္းတင္ခဲ့သူမွာ အဂၤလန္နိဳင္ငံသား Mr-Arthur Charles Davy Pain ဆိုသူျဖစ္ၿပီး ၁၉၅၀-ျပည့္ႏွစ္ ၀န္းက်င္က မိုးကုတ္ေဒသ အုန္းကိုင္းရြာ၌ စတင္ေတြ႕ရွိခဲ့သည္။ ၄င္း၏အမည္ကို ကိုယ္စားျပဳ၍ Painite ဟု ၁၉၅၇-ခုႏွစ္တြင္ သတ္မွတ္ျခင္းခံရသည္။
မစၥတာပိန္းသည္ အဂၤလိပ္လူမ်ိဳးျဖစ္ၿပီး တစ္ခ်ိန္က မိုးကုတ္ၿမိဳ႕တြင္ ေက်ာက္ကုန္သည္အျဖစ္သာမက ဓာတ္သတၱဳႏွင့္ ေက်ာက္မ်က္ပညာရွင္အျဖစ္ နာမည္ႀကီးခဲ့သူျဖစ္သည္။ ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကီးၿပီးစ အခ်ိန္မွစ၍ ၁၉၆၃-ခုႏွစ္အထိ မိုးကုတ္ၿမိဳ႕တြင္ ေနထိုင္သြားခဲ့သည္။ မစၥတာပိန္းသည္ ၁၉၇၁-ခုႏွစ္တြင္ အဂၤလန္နိဳင္ငံ၌ ကြယ္လြန္ခဲ့ပါသည္။
ပိန္းနိဳက္ေက်ာက္ကို မိုးကုတ္ေဒသတြင္ အုန္းကိုင္းရြာႏွင့္ ေက်ာက္ျပႆာဒ္ရြာ၀န္းက်င္ရွိ ၀က္လူး၊ သူရိန္ေတာင္ တို႔တြင္ ေတြ႕ရွိရပါသည္။ ယေန႔အခ်ိန္တြင္ ပိန္းနိဳက္ေက်ာက္ကို မိုးကုတ္ေဒသ၌ အမ်ားအျပား ရွာေဖြတူးေဖာ္နိဳင္ၿပီဟု ေဒသခံ ေက်ာက္မ်က္ရတနာကုန္သည္မ်ားက ယူဆၾကေသာ္လည္း တိက်ခိုင္မာေသာ အေထာက္အထားမ်ား မတင္ျပနိဳင္ေသးေပ။ ထို႔ျပင္အရြယ္အစားေကာင္းမြန္ၿပီး အရည္အေသြးလွပေသာ ပိန္းနိဳက္ေက်ာက္မ်ားကို မေတြ႔ရွိရေသးေပ။
ပိန္းနိဳက္ေက်ာက္သည္ အနီရင့္ေရာင္ႏွင့္ နီညိဳေရာင္ရွိၿပီး မာဆင့္မွာ (၇.၅)ရွိကာ သိပ္သည္းဆမွာ (၄.၀၁)၊ အလင္းယိုင္ညႊန္းကိန္းမွာ ၁.၇၉ - ၁.၈၂ ျဖစ္ပါသည္။
S.T.A

Read More...

Tuesday, July 17, 2007

Birth Stones


T.P

Read More...

Saturday, June 23, 2007

Star Ruby & Sapphire


ေဂၚႀကိဳး
မိုးကုတ္တြင္းထြက္ အမာေက်ာက္မ်က္မ်ားျဖစ္ၾကသည့္ ပတၲျမားႏွင့္ နီလာတို႔တြင္ ေဂၚ (Silk) ဟုေခၚေသာ ေအာင္း၀င္မ်ား ပါတတ္ၾကေလ့ရွိသည္။ ဤေက်ာက္မ်ားအား လံုးေခ်ာပံုစံျဖင့္ ေသြးယူလွ်င္ ပါရွိသည့္ ေဂၚမ်ား အလင္းျပန္ပါက ႀကိဳး(၃)ေခ်ာင္း တစ္ခုကိုတစ္ခုျဖတ္ကာ ၾကယ္ပံုစံျဖင့္ ႀကိဳး(၆)ႀကိဳး ျဖာဆင္းေနေသာ ပံုမ်ားကို ရရွိပါသည္။ ၄င္းေက်ာက္မ်ားကို ေဂၚႀကိဳးေက်ာက္ဟု ေခၚၾကသည္။ ေဂၚႀကိဳးေက်ာက္အေၾကာင္း ေျပာပါက အေမရိကန္လူမ်ိဳး အဲလ္ဘတ္ရမ္းေဆး(Albert Ramsay) အေၾကာင္းကို ခ်န္လွပ္ထားခဲ့၍ မရေပ။ ေဂၚႀကိဳးအစ ရမ္းေဆးက ဟု ဆိုရိုးပင္ ေရွးက ရွိခဲ့သည္။
ပထမ ကမၻာစစ္ႀကီးၿပီးစအခ်ိန္ ၁၉၂၃-ခုႏွစ္ေလာက္က အေမရိကန္လူမ်ိဳး အဲလ္ဘတ္ရမ္းေဆး ဆိုသူသည္ မိုးကုတ္ၿမိဳ႕သို႔ ေရာက္ရွိလာခဲ့ပါသည္။ ထိုသူသည္ ေက်ာက္ကုန္သည္ဟု ဆိုေသာ္လည္း ေက်ာက္ေသြးပညာလည္း တတ္ကြၽမ္း၏။ ထိုေခတ္က မိုးကုတ္ေက်ာက္မ်က္ေစ်းကြက္တြင္္ ေဂၚပါေသာ ေက်ာက္မ်ားအား တန္ဖိုးမထားတတ္ၾက၊ ေစ်းေကာင္းမရတတ္ၾကေပ။ မစၥတာရမ္းေဆးသည္ ထိုေက်ာက္မ်ားကို ေဒသခံမ်ားထံမွ ၀ယ္ယူကာ ႀကိဳးေပၚလာေအာင္ စမ္းေသြးၾကည့္သည္။ ေက်ာက္မ်ားသည္ ႀကိဳးပါေသာ္လည္း ထိုႀကိဳးအား ပံုစံက်နေအာင္ ပံုဖမ္းေသြးရသည္မွာ ပညာသားပါလွ၏။ ထိုသို႔ စမ္းေသြးရင္းျဖင့္ မစၥတာရမ္းေဆးသည္ ေဂၚႀကိဳးဖမ္းေသြးနည္း ကြၽမ္းက်င္သြားပါသည္။ ေသြးၿပီးသည့္ ထိုေက်ာက္မ်က္မ်ားကို အေမရိကန္ေစ်းကြက္သို႔ စမ္းသပ္တင္ပို႔ေရာင္းခ်ၾကည့္ရာ ေစ်းကြက္တြင္ တျဖည္းျဖည္း လူႀကိဳက္မ်ားလာခဲ့သည္။ ဤသို႔ျဖင့္ မစၥတာရမ္းေဆးသည္ ေဒသခံမ်ားထံမွ ထိုေက်ာက္မ်ားအား ေစ်းေပါေပါျဖင့္ ၀ယ္ယူေသြးၿပီးလွ်င္ အေမရိကန္ေစ်းကြက္သို႔ ေစ်းႀကီးႀကီးျဖင့္ တင္ပို႔ေရာင္းခ်ရာ အခ်ိန္တိုအတြင္း ႀကီးပြားခ်မ္းသာသြားခဲ့ပါသည္။ ထိုေခတ္က ေဒသခံတို႔က ရမ္းေဆးအား ေဂၚႀကိဳးဗိုလ္ဟု ေခၚခဲ့ၾကသည္။ ယခုေခတ္တြင္လည္း ေဂၚႀကိဳးဖမ္း ကြၽမ္းက်င္ေသာ ေက်ာက္ေသြးဆရာမ်ားအား ေဂၚႀကိဳးဗိုလ္ ဟု ေခၚေ၀ၚ ၾကေလ့ရွိသည္။
ပတၲျမားတြင္ ေဂၚႀကိဳးပါပါက အနီေဂၚႀကိဳး (StarRuby)၊ နီလာတြင္ ေဂၚႀကိဳးပါပါက နီလာေဂၚႀကိဳး (StarSapphire) ဟုေခၚၾကသည္။ ေဂၚႀကိဳးပံုစံက်လွ်င္ က်သေလာက္ ေက်ာက္မ်က္ေစ်းကြက္တြင္ အကြက္ေဖာ္ေသြးထားေသာ တာပလာမ်ားနည္းတူ ေစ်းေကာင္းရလွ်က္ ရွိပါသည္။
T.P

Read More...

Friday, June 1, 2007

Mogok & Internet

မိုးကုတ္ ႏွင့္ အင္တာနက္
ယေန႔ေခတ္သည္ သတင္းနည္းပညာေခတ္ျဖစ္သည္ႏွင့္အညီ ကမၻာေပၚတြင္ အင္တာနက္သံုးစြဲမွဳမ်ား တဟုန္ထိုး တိုးတက္လွ်က္ ရွိေနပါသည္။ ယခုအခါ မိုးကုတ္ၿမိဳ႕တြင္လည္း အမ်ားျပည္သူမ်ား အင္တာနက္အသံုးျပဳနိဳင္ရန္ Internet Access Center မ်ား အၿပိဳင္အဆိုင္ ဖြင့္လွွစ္လာၾကသည္။ အင္တာနက္မ်ားကို MPT Sattalite Terminal စနစ္ျဖင့္ ဆက္သြယ္ထားၿပီး ထို PAC မ်ား၌ အိုင္တီစိတ္၀င္စားသူ ၿမိဳ႕ေနလူငယ္မ်ားျဖင့္ အထူးစည္ကားလွ်က္ ရွိေနသည္။
အသံုးျပဳေနသူ လူငယ္တစ္ဦးကလည္း ၿမိဳ႕ေနလူငယ္မ်ားအဖုိ႔ အိုင္စီတီ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ အခြင့္အလမ္းတစ္ခုျဖစ္ေၾကာင္း မိုးကုတ္မီဒီယာသို႔ ေျပာၾကားသည္။ ယခင္က အင္တာနက္ကို Myanmar Teleport မွ IPstar စနစ္ျဖင့္ ပုဂၢလိကလုပ္ငန္းရွင္အခ်ိဳ႕ အသံုးျပဳခဲ့ၾကေသာ္လည္း ၿမိဳ႕ေနလူထု (အထူးသျဖင့္ လူငယ္မ်ား) တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ အသံုးျပဳနိဳင္ခဲ့ျခင္းမရွိခဲ့ပါ။ ေဒသအတြင္းမွထြက္ရွိေသာ ေက်ာက္မ်က္ရတနာမ်ား ေရာင္း၀ယ္ေရးတြင္လည္း သမရိုးက်အဆင့္တြင္သာ ရွိေသးၿပီး အိုင္တီျဖင့္ ကမၻာ့ေက်ာက္မ်က္ေစ်းကြက္သို႔ ခ်ိတ္ဆက္အသံုးျပဳနိဳင္မွဳ မရွိေသးေၾကာင္း ေတြ႕ရပါသည္။ မိုးကုတ္ၿမိဳ႕တြင္ ေက်ာက္မ်က္ရတနာေရာင္း၀ယ္ေရး လုပ္ငန္းမွ တရား၀င္ နိဳင္ငံျခားေငြ ပိုင္ဆိုင္ထားေသာ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား အေျမာက္အမ်ား ရွိေသာ္လည္း အင္တာနက္သံုးစြဲနိဳင္မွဳအခ်ိဳးမွာ အလြန္နည္းပါးရာ ဓနအင္အားႏွင့္ အိုင္တီနည္းပညာ အဆက္အစပ္ကို မီးေမာင္းထိုးျပသကဲ့သို႔ ျဖစ္ေနပါသည္။
၁၉၉၇-မတ္ခ်္လမွ ယခုအခ်ိန္ထိ မိုးကုတ္ၿမိဳ႕၌ ဖြင့္လွစ္ထားၾကသည့္ Internet Access Center မ်ားမွာ -
၁) Mogok Internet Public Access Center
၂) Guiding Star Public Access Center
၃) nse Internet Access Center
တို႔ျဖစ္ၾကသည္။
(မိုးကုတ္လုပ္ငန္းရွင္အမ်ားစုသည္ စီးပြားေရးအရ အက်ိဳးအျမတ္ရရွိမွဳ ျမန္ဆန္ေသာ ေက်ာက္မ်က္ရတနာ တူးေဖာ္ထုတ္လုပ္ေရာင္း၀ယ္ေရး မ်ားတြင္သာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမွဳမ်ား ျပဳလုပ္ေနၾကေသာ္လည္း၊ ရာသီဥတု-ဆက္သြယ္ေရး-နည္းပညာအားနည္းမွဳမ်ားေၾကာင့္ ေတြ႕ၾကံဳလာေသာ အခက္အခဲမ်ားၾကားမွ ေခတ္ေရစီးႏွင့္အညီ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမွဳမ်ား ျပဳလုပ္လာသည့္ ထို PAC ဖြင့္လွစ္သူ လုပ္ငန္းရွင္လူငယ္္မ်ားအား မိုးကုတ္မီဒီယာမွ အထူးေလးစား အသိအမွတ္ျပဳပါသည္)
T.P

Read More...

Tuesday, May 29, 2007

WorldWarmWater.MOGOK

ကမၻာႀကီး ပူေႏြးလာမွဳ၊ လူဦးေရထူထပ္မွဳႏွင့္ ေရအရင္းအျမစ္ ျပႆနာ
ကမၻာႀကီးသည္ လူသားမ်ားမပါပဲ ဆက္လက္တည္တံ့နိဳင္သည္။ သို႔ရာတြင္ လူသားမ်ားမွာကား ကမၻာႀကီးကို မွီခိုအားထားမွဳ မပါပဲ အသက္ရွင္ရပ္တည္နိဳင္သည္ မဟုတ္ေပ ဟူ၍ ပညာရွင္တစ္ဦးက ဆိုဖူးသည္။ ဤအဆိုသည္ လူသားမ်ားအေနျဖင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္အေပၚ မွီတည္ေနပံုကို ေဖာ္ျပေနသည္။ ထုိ႔ျပင္ အစဥ္အျမဲ တိုးတက္မ်ားျပားလာေနသည့္ လူဦးေရက ကမၻာေပၚတြင္ အကန္႔အသတ္ျဖင့္သာ ရွိေနသည့္ ေရ၊ ေျမ၊ သဘာ၀သယံဇာတ အရင္းအျမစ္မ်ားအေပၚ ၀န္ပိေစၿပီး သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ပ်က္စီးေရးသို႔ ဦးတည္လွ်က္ ရွိပါသည္။
ကမၻာေပၚတြင္ ေနထိုင္ၾကသည့္ လူမ်ားအနက္ လူေပါင္း သန္း(၁၀၀၀)ေက်ာ္သည္ သန္႔ရွင္းေသာ ေရကို မရရွိနိဳင္ၾကပဲ ကမၻာ့လူဦးေရ၏ ထက္၀က္အေရအတြက္ျဖစ္ေသာ လူေပါင္း သန္း(၃၀၀၀)သည္ မသန္႔ရွင္းေသာ ပတ္၀န္းက်င္တြင္ ေနထိုင္လွ်က္ရွိၾကေၾကာင္း ကုလသမဂၢ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ ထုတ္ျပန္ေသာ စာရင္းမ်ားအရ သိရပါသည္။ အာရွတိုက္မွ ျပည္သူ သန္း(၈၃၀)သည္လည္း အႏၱရာယ္ကင္းရွင္းသည့္ ေသာက္သံုးေရ မရရွိရံုမွ် မကပဲ လူသန္းေပါင္း (၂၀၀၀)ေက်ာ္သည္ သန္႔ရွင္းေသာ၀န္းက်င္ မရွိသည္ကို ေတြ႔ရၿပီး၊ ၄င္းအေျခအေနသည္ ဆက္လက္ ဆိုးရြားေနဦးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရပါသည္။
မိုးကုတ္ၿမိဳ႕သည္ ျမစ္မ်ား၊ ေခ်ာင္းမ်ားႏွင့္ ေ၀းကြာၿပီး ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္ အျမင့္ေပ (၃၈၀၀)ထက္တြင္ တည္ရွိေသာ ေတာင္ေပၚၿမိဳ႕ ျဖစ္ပါသည္။ လြန္ခဲ့ေသာ အႏွစ္ႏွစ္ဆယ္ခန္႔က ေဆာင္းရာသီကာလတြင္ အိမ္ေခါင္မိုးမ်ားေပၚ၌ ႏွင္းခဲမ်ား အခ်ပ္လိုက္ ျဖစ္ေနတတ္ၿပီး အိမ္ျပင္ရွိ ေရပံုး၊ ေရစည္ပိုင္းမ်ားထဲမွ ေရမ်ားမွာ အနည္းငယ္ ခဲေနတတ္ခဲ့ပါသည္။ ယခုအခါတြင္ စည္းကမ္းမဲ့ သစ္ခုတ္မွဳမ်ားေၾကာင့္ သစ္ေတာမ်ား ျပဳန္းတီးလာျခင္း၊ လူေနထူထပ္လာမွဳေၾကာင့္ သဘာ၀အရင္းအျမစ္မ်ား ပ်က္စီးလာျခင္း စသည္တို႔ေၾကာင့္ မိုးရာသီကာလတြင္ ေရႀကီးျခင္း၊ ေဆာင္းရာသီကာလမ်ားတြင္ ယခင္ကေလာက္ မေအးေတာ့ျခင္း၊ ေႏြရာသီတြင္ ပူျပင္းလာၿပီး ေရရွားပါးလာသျဖင့္ အခ်ိဳ႕ရပ္ကြက္မ်ားတြင္ မီးသတ္ကားမ်ားျဖင့္ ေရျဖန္႔ေ၀ေပးေနရသည္အထိ နဖူးေတြ႕ဒူးေတြ႕ ႀကံဳေတြ႕လာၾကရပါသည္။
မိုးကုတ္ၿမိဳ႕ ေဒသခံမ်ား အဓိကအားကိုးေနရေသာ ေရထြက္စိမ့္စမ္းမ်ား၏ ေရထြက္ရွိမွဳပမာဏမွာလည္း တစ္ႏွစ္ထက္တစ္ႏွစ္ ေလွ်ာ့က်လာလွ်က္ ရွိပါသည္။ လက္ရွိ မိုးကုတ္ၿမိဳ႕၏ ေရျဖန္႔ေ၀ေရးစနစ္မွာ ၿမိဳ႕၏ ေျမမ်က္ႏွာသြင္ျပင္ အေနအထားအရ ေျမျပန္႔နည္းပါးၿပီး ေတာင္ေပၚတြင္ တည္ရွိေနေသာေၾကာင့္ ေရကို ျမင့္မားေသာ ေတာင္ေၾကာမ်ားမွတစ္ဆင့္ ပိုက္လံုးမ်ားျဖင့္ သြယ္တန္းၿပီး အသံုးခ်ၾကရပါသည္။ အ၀ီစိတြင္းမ်ား တူးေဖာ္ရာတြင္လည္း ေတာင္ေပၚေဒသျဖစ္ေန၍ အကန္႔အသတ္ျဖင့္သာ သံုးစြဲနိဳင္သည္ကို ေတြ႕ရပါသည္။
၁၉၀၅-ခုႏွစ္ မတိုင္မွီကာလအထိ မိုးကုတ္ၿမိဳ႕တြင္ ေနထိုင္ၾကေသာ ၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕သားမ်ားသည္ ေရတြင္းေရကန္ႏွင့္ စိမ့္စမ္းေရတို႕မွသာ ေရသြယ္ယူ သံုးစြဲခဲ့ၾကသည္။ ထုိစဥ္က Burma Ruby Mines ေက်ာက္တြင္းကုမၸဏီ၏ မိုးကုတ္ၿမိဳ႕လယ္ (ယခုလက္ရွိ ၿမိဳ႕လယ္အင္းေနရာ)တြင္ ေက်ာက္မ်က္တူးေဖာ္မွဳေၾကာင့္ ေရတြင္းေရကန္တို႔ ေရခမ္းေျခာက္လာၾကသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ကုမၸဏီမွ အကုန္အက်ခံ၍ ၿမိဳ႕၏ အေနာက္ေျမာက္အရပ္ရွိ သဘာ၀ ေရဦးေရထြက္ႀကီး မွ ေရမ်ားကို ပိုက္လိုင္းစနစ္ျဖင့္ သြယ္ယူ၍ ေရေလွာင္ကန္ တည္ေဆာက္ကာ ၿမိဳ႕တြင္းသို႔ ေရေပးေ၀ခဲ့ပါသည္။ ထုိစဥ္က ၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕သားတို႔အေနျဖင့္ အခြန္အခ မေပးရေခ်။ ကုမၸဏီဖ်က္သိမ္းၿပီး ၁၉၃၅-ခုႏွစ္က်မွသာ ေရပင္တစ္ပင္ (၁၅)က်ပ္၊ အပိုတစ္ပင္ ထပ္ယူလွ်င္ (၁)က်ပ္ အခြန္ေကာက္ခဲ့ေၾကာင္းကို ၿမိဳ႕ေရေပးေ၀ေရးႏွင့္ ထိန္းသိမ္းႀကီးၾကပ္မွဳေကာ္မတီမွ ထုတ္ျပန္ထားေသာ မွတ္တမ္းမ်ားအရ သိရွိရပါသည္။
လြတ္လပ္ေရးမရမွီ အဂၤလိပ္ေခတ္ကတည္းကပင္ ၿမိဳ႕လူထု ေသာက္သံုးေရဖူလံုေစရန္အတြက္ ပရဟိတစိတ္ဓာတ္ ထက္သန္ၾကေသာ ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖမ်ားႏွင့္ ေဒသခံ ေငြေၾကးတတ္နိဳင္သူမ်ားမွ ဦးေဆာင္ၿပီး ၿမိဳ႕နယ္စည္ပင္သာယာေရးအဖြဲ႕ႏွင့္ ပူးေပါင္းကာ ကိုယ္ထူကိုယ္ထ ေရေပးေ၀ေရးစနစ္ကို က်ပ္သိန္းေပါင္းမ်ားစြာ အကုန္အက်ခံၿပီး တိုးခ်ဲ႕လုပ္ကိုင္ခဲ့ရာ ယေန႔အခ်ိန္ထိ ျဖစ္သည္။ အနာဂတ္ကာလတြင္ တိုးတက္လာေသာ လူဦးေရႏွင့္အညီ ေသာက္သံုးေရ တိုးတက္ရရွိလာေစရန္ နည္းလမ္းမ်ား ရွာေဖြျခင္း၊ ေရအရင္းအျမစ္မ်ားကို ထိန္းသိမ္းျခင္း၊ ေရၾကည္ေခ်ာင္းမ်ားကို စနစ္တက် မွတ္တမ္းတင္ျခင္း၊ ကြင္းဆင္းတိုင္းတာျခင္းတို႔ကို ေခတ္မွီကိရိယာမ်ား အကူအညီျဖင့္ ေဆာင္ရြက္လွ်က္ ရွိပါသည္။
၁၉၈၈-ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း ေက်ာက္မ်က္ဖက္စပ္လုပ္ကြက္မ်ား ေပၚေပါက္လာၿပီး ေက်ာက္လုပ္ငန္း လာေရာက္လုပ္ကိုင္သူ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား၊ အလုပ္သမားမ်ား၊ အေျခခ်ေနထိုင္လာၾကသူမ်ား တိုးပြားလာေသာေၾကာင့္ ယခုအခါ မိုးကုတ္ၿမိဳ႕၏ လူဦးေရမွာ အျမဲတမ္းေနထိုင္သူ ႏွစ္သိန္းခန္႔ထိ တိုးတက္မ်ားျပားလာခဲ့ပါသည္။ လုပ္ငန္းမ်ား စည္ပင္ခ်ိန္ကာလ၌ အျမဲတမ္းေနထို္င္သူမ်ားအျပင္ ေခတၱလာေရာက္ လုပ္ငန္းလုပ္ကိုင္သူ (Floating Population) မ်ားကိုပါ ထည့္တြက္ပါက လူဦးေရ သံုးသိန္းခန္႔အထိ ရွိနိဳင္ေၾကာင္း ခန္႔မွန္းရပါသည္။ ၿမိဳ႕ျပဖြံ႔ၿဖိဳးမွဳႏွင့္အတူ လူေနအိမ္ယာမ်ား တိုးပြားလာျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ေရအသံုးခ်မွဳႏွင့္ ေရအရင္းအျမစ္ရရွိမွဳအခ်ိဳးကြာဟခ်က္မွာ တျဖည္းျဖည္း ႀကီးထြားလာခဲ့ရပါသည္။
တစ္ဖက္တြင္လည္း ေဒသခံမ်ားအေနျဖင့္ သစ္ေတာျပဳန္းတီးေနေသာ္လည္း သစ္ပင္စိုက္ပ်ိဳးသည့္ အေလ့အထမရွိျခင္း၊ ေတာင္ကမ္းပါးယံမ်ား ၿဖိဳခ်ေနမွဳေၾကာင့္ ေရထိမ္းသိမ္းဧရိယာ နည္းပါး၍ စိမ့္စမ္းေရမ်ား ခမ္းေျခာက္လာရျခင္း၊ ေက်ာက္မ်က္လုပ္ကြက္မ်ားမွလည္း သဘာ၀ေရထြက္မ်ားကို ခြဲေ၀သံုးစြဲေနျခင္းႏွင့္ လုပ္ကြက္မ်ားမွ စြန္႔ပစ္လာေသာ ေရမ်ားေၾကာင့္ ေရအရည္အေသြးကို ထိခိုက္လာျခင္းတို႔ကိုလည္း ေတြ႕ျမင္လာၾကရပါသည္။ ေက်ာက္မ်က္ဖက္စပ္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားႏွင့္ ေဒသခံံရြာ၏ ေရသံုးစြဲသူမ်ားအၾကား ေရျပႆနာမ်ားလည္း မၾကာခဏ ေပၚေပါက္လွ်က္ရွိသည္။
အထက္ပါအခ်က္မ်ားေၾကာင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးဌာနမ်ားကလည္း ႏွစ္စဥ္ ေရနီေျမာင္း(ေက်ာက္မ်က္လုပ္ကြက္မ်ားမွ သံုးစြဲၿပီးထြက္လာေသာေရေျမာင္း) မ်ားကို ေရစီးေရလာေကာင္းမြန္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ သစ္ေတာမ်ားကို မပ်က္စီးေအာင္ ထိန္းသိမ္းေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ လုပ္ကြက္မ်ားမွ ထြက္ရွိလာေသာ ေရမ်ားကို တိုက္ရိုက္မစြန္႔ပစ္ေစပဲ ေရစစ္ကန္မ်ား ထားရွိကာ စြန္႔ပစ္ေစျခင္း တို႔ကို ၾကပ္မတ္ေဆာင္ရြက္လွ်က္ ရွိပါသည္။ ထိုသို႔ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ေက်ာက္မ်က္ဖက္စပ္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားဘက္ကလည္း သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ပူးေပါင္းပါ၀င္ ေျဖရွင္းမွသာလွ်င္ ေရသယံဇာတ အရင္းအျမစ္ ျပဳန္းတီးျခင္း၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ယိုယြင္းျခင္းတို႔ကို ထိေရာက္စြာ ကာကြယ္နိဳင္မည္ ျဖစ္ပါသည္။
ၿမိဳ႕ေရေပးေ၀ေရးႏွင့္ထိန္းသိမ္းႀကီးၾကပ္မွဳေကာ္မတီ၏ ေရအရင္းအျမစ္ဆိုင္ရာ ကြင္းဆင္း သုေတသနျပဳ ေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားအရ မိုးကုတ္ၿမိဳ႕ေန ျပည္သူလူထုသည္ သဘာ၀မိခင္၏ အလြန္အဖိုးထိုက္တန္ေသာ လက္ေဆာင္မြန္ျဖစ္သည့္ ေရဦးေရထြက္မ်ားကို လက္ခံရရွိထားၿပီး ၄င္းေရထြက္မ်ားသည္ အလြန္ကံေကာင္းစြာျဖင့္ ၿမိဳ႕ေနရပ္ကြက္မ်ားထက္ ျမင့္မားေသာ ေနရာမ်ားတြင္ တည္ရွိေနေၾကာင္း၊ ေရထြက္မ်ားမွ ေရမ်ားသည္ သဘာ၀ေက်ာက္ႀကိဳေက်ာက္ၾကားမွ သန္႔ရွင္းၾကည္လင္သည့္ေရ (Safe & Clean Natural Mountain Spring Water) ျဖစ္ေၾကာင္း သိရပါသည္။ ထို႔ျပင္ ေဘးကင္းသန္႔ရွင္းေသာ ေသာက္ေရၾကည္သန္႔ ျဖစ္နိဳင္ပါလွ်က္ သဘာ၀ေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ လူတို႔၏ ပေယာဂေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ အခ်ိဳ႕ေနရာမ်ားတြင္ ေနာက္က်ိညစ္ပတ္ေနရသည္ကို ေတြ႕ရွိရေၾကာင္း၊ သစ္ေတာမ်ားထိန္းသိမ္းျခင္း၊ သစ္ပင္မ်ား ျပန္လည္စိုက္ပ်ိဳးျခင္း ျပဳလုပ္နိဳင္ပါက လက္ရွိျဖန္႔ျဖဴးေနေသာ ေရပမာဏထက္ သံုးဆခန္႔ တိုးတက္ျဖန္႔ျဖဴးနိဳင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္းကို ေရေကာ္မတီအဖြဲ႕၀င္တစ္ဦးျဖစ္သူ ေဒါက္တာေစာေနာင္ဦးမွ မိုးကုတ္မီဒီယာသို႔ ေျပာၾကားသည္။
ေရအရင္းအျမစ္မ်ားကို ကာကြယ္ထိန္းသိမ္းရန္မွာ လူသားတိုင္းတြင္ တာ၀န္ရွိပါသည္။ လူ႕ပေယာဂေၾကာင့္ ပ်က္စီးေပ်ာက္ကြယ္ခဲ့ပါက ေဒၚလာ သန္းေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာျဖင့္ ျပန္လည္၀ယ္ယူ ရရွိနိဳင္လိမ့္မည္ မဟုတ္ေပ။ လက္ရွိအေျခအေနတြင္ ေရအရင္းအျမစ္မ်ားကို မထိန္းသိမ္းနိဳင္ခဲ့လွ်င္ ေနာင္မ်ိဳးဆက္အတြက္ ေရအခက္အခဲ ျဖစ္ေပၚလာနိဳင္ၿပီး မိုးကုတ္ရတနာေျမကဲ့သို႔ ေတာင္ေပၚေဒသတြင္ ပတၲျမားကိုမလို၊ ေရကိုသာလိုသည္ ဟူ၍ ေၾကြးေၾကာ္ေနရေပလိမ့္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ရပါသည္။
S.T.A


Read More...