Showing posts with label Culture. Show all posts
Showing posts with label Culture. Show all posts

Thursday, November 20, 2008

Happy Shan New Year

ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား၏ ႏွစ္သစ္ကူးအေၾကာင္း သိေကာင္းစရာ


ခရစ္သကၠရာဇ္ ၂၀၀၈-ခုႏွစ္ နိဳ၀င္ဘာလ (၂၈)ရက္၊ ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၃၇၀-ခုႏွစ္ နတ္ေတာ္လဆန္း(၁)ရက္ေန႔တြင္ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားတို႔၏ ႏွစ္ေဟာင္းကုန္ဆံုး၍ ႏွစ္သစ္သို႔ ေရာက္ရွိၿပီျဖစ္ပါသည္။ ယခုလာမည့္ႏွစ္သစ္သည္ ရွမ္းသကၠရာဇ္ ၂၁၀၃-ႏွစ္ေျမာက္ ျဖစ္ပါသည္။ ရွမ္းႏွစ္သစ္ကူးကို ပီေမာင္တိုင္း ဟု ေခၚပါသည္။ ပီေမာင္တိုင္း ျဖစ္ေပၚလာပံု သမိုင္းအက်ဥ္းကို ေဖာ္ျပရေသာ္…

လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ေပါင္း ၂၀၀၀ေက်ာ္ကတည္းက ရွမ္းလူမ်ိဳးတို႔သည္ ဂႏၶလရာဇ္တိုင္း ဟုေခၚေသာ ယခု တရုတ္ျပည္ ယူနန္နယ္ ၏ အေနာက္ဖက္ႏွင့္ ေျမာက္ဖက္ ေရႊလီျမစ္၀ွမ္းေဒသတြင္ အင္အားစုစည္းကာ ကုိယ္ပိုင္ စာေပ၊ ယဥ္ေက်းမွဳ၊ ဓေလ့ထံုးစံျဖင့္ ေနထိုင္ခဲ့ၾကသည္။ ထို႔ေနာက္ အင္အားေတာင့္တင္းခိုင္မာေသာ နန္ခ်ိဳလက္နက္နိဳင္ငံေတာ္ (Nan Chao AD 649-1253) ကို တည္ေထာင္ခဲ့ၾကသည္။

သာသနာသကၠရာဇ္ ၄၅၀ (BC 94) တြင္ ေစာ(၀္)ဦးတည္ဖ ဘုရင္မင္းျမတ္သည္ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ကို ယံုၾကည္ကိုးကြယ္လိုသည္ျဖစ္၌ သားေတာ္ ေစာ(၀္)ခြန္စိုင္း အား သီဟိုဠ္ (ယခု သီရိလကၤာနိဳင္ငံ) သို႔ ေစလြတ္ၿပီး ပိဋကတ္သံုးပံုကို ပင့္ေဆာင္ေစခဲ့ပါသည္။

ဗုဒၶသာသနာေတာ္ႀကီး နန္ခ်ိဳျပည္သို႔ စတင္ေရာက္ရွိလာသည့္ ထိုႏွစ္ ထိုလ (နတ္ေတာ္လ)မွ စ၍ ရွမ္းသကၠရာဇ္ကို ေရတြက္သတ္မွတ္ခဲ့ရာ ယခုဆိုလွ်င္ ၂၁၀၃-ခုသို႔ ၀င္ေရာက္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္ပါသည္။ ေရွးအခါက ရွမ္းနကၡတၱပညာရွင္မ်ားသည္ ႏွစ္သစ္ကူးေန႔ကို သတ္မွတ္ရာတြင္ ေန-လ-ၾကယ္-နကၡတ္ တို႔ကိုၾကည့္ၿပီး အခ်ိန္နာရီအတိအက်ျဖင့္ သတ္မွတ္ၾကေသာ္လည္း ယခုအခါတြင္ နတ္ေတာ္လဆန္း(၁)ရက္ေန႔ကို ႏွစ္သစ္ကူးေန႔အျဖစ္ သတ္မွတ္ၾကပါသည္။

ေရွးက ဤႏွစ္သစ္ကူးအခါသမယ က်ေရာက္တိုင္း ပြဲလမ္းသဘင္မ်ား စည္ကားသိုက္ျမိဳက္စြာ က်င္းပျခင္း၊ သူရဲေကာင္းမ်ားအား ဘြဲ႕မ်ားခ်ီးျမွင့္ျခင္း၊ စာေပ ဂီတ အႏုပညာရွင္မ်ားအား ဆုေပးျခင္း၊ သက္ႀကီးရြယ္အိုမ်ားအား ဂါရ၀ျပဳျခင္း အစဥ္အလာမ်ား ရွိခဲ့ပါသည္။

ေရွးရိုးရာ ထံုးတမ္းအရ ႏွစ္သစ္ကို ႀကိဳဆိုရာတြင္ အခ်က္(၄)ခ်က္ ပါ၀င္ရပါသည္။
(၁) ႏွစ္သစ္ကို ႀကိဳဆိုျခင္း
(၂) ႏွစ္သစ္ကို ဂါရ၀ျပဳျခင္း
(၃) ရိုးရာအစားအစာျဖင့္ ဧည့္ခံျခင္း၊ ကုသိုလ္ေကာင္းမွဳျပဳျခင္း

(၄) ေပ်ာ္ပြဲရႊင္ပြဲ က်င္းပျခင္း ဟူ၍ ျဖစ္ပါသည္။

ထို႔အတူ ႏွစ္သစ္ကူး မီးဆုခံထြက္ျခင္း သည္လည္း အိမ္ရွင္ကို ဂါရ၀ျပဳျခင္း၊ ႏွစ္သစ္တြင္ ဆုမြန္ေကာင္းမ်ား လာေရာက္ေတာင္းေပးျခင္း၊ ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းသေဘာေဆာင္ျခင္း ဟူေသာ အနက္ကိုေဆာင္သည့္ ေရွးရိုးရာ အစဥ္အလာကို ထိန္းသိမ္းျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
STA

Read More...

Tuesday, November 18, 2008

မိုးကုတ္ၿမိဳ႕နယ္ ရွမ္းစာေပႏွင့္ယဥ္ေက်းမွဳအသင္း

မိုးကုတ္ၿမိဳ႕သည္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးေပါင္းစံု ေနထိုင္ေသာၿမိဳ႕ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔အတူ တိုင္းရင္းသားတို႔၏ အဖိုးတန္အေမြအႏွစ္ျဖစ္ေသာ စာေပယဥ္ေက်းမွဳ၊ ဂီတအႏုပညာ စသည့္ ကြဲျပားေသာ ၀ိေသသလကၡဏာမ်ားကိုလည္း မေပ်ာက္ပ်က္ မတိမ္ေကာေစရန္၊ ရွင္သန္ဖြံ႕ၿဖိဳးေစရန္အတြက္ ထိန္းသိမ္းသြားၾကရမည္ျဖစ္သည္။ မိုးကုတ္ၿမိဳ႕နယ္ ရွမ္းစာေပႏွင့္ယဥ္ေက်းမွဳအသင္း သည္လည္း ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား၏ စာေပႏွင့္ယဥ္ေက်းမွဳ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္လာေစရန္ အစဥ္ ႀကိဳးစားေဆာင္ရြက္လွ်က္ ရွိပါသည္။

အသင္းအေနျဖင့္ နိဳင္ငံေတာ္မွ ခ်မွတ္ထားေသာ မူ၀ါဒႏွင့္အညီ စာမတတ္သူပေပ်ာက္ေရး စီမံခ်က္ကို တစ္ဖက္တစ္လမ္းမွ အေထာက္အကူျဖစ္ေစရန္ ရည္ရြယ္၍ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း ေႏြရာသီေက်ာင္းပိတ္ရက္ ကာလမ်ားတြင္ ၿမိဳ႕နယ္အဆင့္ ရွမ္းစာေပ၊ မ ငါးလံုး သင္တန္းမ်ားကို ဖြင့္လွစ္သင္ၾကားေပးလွ်က္ ရွိပါသည္။ ထို႔အျပင္ အခါအားေလ်ာ္စြာ ဆရာျဖစ္မြမ္းမံ သင္တန္း မ်ားကိုလည္း ရွမ္းစာေပႏွင့္ယဥ္ေက်းမွဳေကာ္မတီ (တကၠသိုလ္မ်ား-ျမန္မာနိဳင္ငံ) ၏ ပံ့ပိုးမွဳႏွင့္အတူ ဖြင့္လွစ္နိဳင္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။ အသင္းအေနျဖင့္ မိုးကုတ္ႏွင့္ မိုင္းလံု ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ ေက်းရြာမ်ားသို႔ ဆရာမ်ား ေစလႊတ္ကာ ရွမ္းစာေပသင္တန္းမ်ားကို စဥ္ဆက္မျပတ္ ဖြင့္လွစ္သင္ၾကားေပးလွ်က္ ရွိသည္။ ထို႔အျပင္ ရွမ္းစာေပႏွင့္ယဥ္ေက်းမွဳ ဗဟိုအဖြဲ႕ႏွင့္ ဆက္သြယ္၍ စာေပႏွင့္ယဥ္ေက်းမွဳ ကိစၥရပ္မ်ားကိုလည္း အျခားၿမိဳ႕နယ္မ်ားႏွင့္ လက္တြဲကာက်ယ္ျပန္႔စြာ ေဆာင္ရြက္လွ်က္ ရွိပါသည္

အသင္းအေနျဖင့္ ရိုးရာယဥ္ေက်းမွဳမ်ားကို မေပ်ာက္ပ်က္ေစရန္ ေဖာ္ထုတ္ထိန္းသိမ္းလွ်က္ရွိရာ ႏွစ္စဥ္ နတ္ေတာ္လဆန္း (၁)ရက္ေန႔တြင္ က်ေရာက္ျမဲျဖစ္ေသာ ႏွစ္သစ္ကူးအခါသမယတြင္ ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ ရပ္ကြက္အသီးသီးသို႔ အိုးစည္ဗံုေမာင္း ယဥ္ေက်းမွဳအကမ်ားျဖင့္ မီးဆုခံေရာက္ရွိျမဲျဖစ္သည္။ ႏွစ္သစ္ကူး မီးဆုခံထြက္ျခင္းသည္ အလွဴေငြရရွိေရးကို အဓိကထားျခင္းမဟုတ္ပဲ အိမ္ရွင္ကို ဂါရ၀ျပဳကန္ေတာ့ျခင္း၊ ႏွစ္သစ္တြင္ ဆုမြန္ေကာင္းမ်ား လာေရာက္ေတာင္းေပးျခင္း၊ ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းသေဘာကို ေဆာင္ျခင္း ဟူေသာ အနက္ကိုေဆာင္သည့္ ေရွးရိုးရာ အစဥ္အလာကို ထိန္းသိမ္းျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ရရွိလာေသာ အလွဴေငြမ်ားကို အသင္းတိုက္ျဖစ္ေျမာက္ေရး၊ စာေပႏွင့္ယဥ္ေက်းမွဳ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ အက်ိဳးရွိစြာ အသံုးျပဳနိဳင္ရန္ ရည္ရြယ္ပါသည္။ ပိတ္စြယ္၊ သဲျဖဴ၀ိုင္းရပ္ကြက္အတြင္းတြင္ တစ္ဧကနီးပါးရွိေသာ အသင္းပိုင္ေျမကြက္ကို ၀ယ္ယူထားၿပီး အႏွစ္(၃၀) ေျမဂရံကိုလည္း ရရွိၿပီးျဖစ္သည္။ အသင္းအေနျဖင့္ အေဆာက္အဦးျဖစ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္လွ်က္ရွိသည္။

မိုးကုတ္ၿမိဳ႕နယ္ ရွမ္းစာေပႏွင့္ယဥ္ေက်းမွဳအဖြဲ႕သည္ စတင္တည္ေထာင္ခဲ့သည့္ ၁၉၇၂-ခုႏွစ္မွစ၍ ယခုလက္ရွိ အခ်ိန္ကာလအထိ အမွဳေဆာင္ေကာ္မတီမ်ားျဖင့္ စနစ္တက် ဖြဲ႕စည္းထားၿပီး အသင္းတာ၀န္မ်ားကို ေဆာင္ရြက္လွ်က္ရွိရာ ရွမ္းစာေပႏွင့္ယဥ္ေက်းမွဳကို စိတ္ပါ၀င္စားသူ မည္သူမဆို လာေရာက္ဆက္သြယ္နိဳင္ေၾကာင္း သိရသည္။ မိုးကုတ္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ မိဘျပည္သူမ်ားအေနျဖင့္လည္း အသင္း၏ေဆာင္ရြက္မွဳအေပၚ အျပဳသေဘာ ေ၀ဖန္ျခင္း၊ အၾကံျပဳျခင္းမ်ားကို ႀကိဳဆိုလွ်က္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။ ၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕သားမ်ားအေနျဖင့္ အဖက္ဖက္မွ ၀ိုင္း၀န္းကူညီ ပံ့ပိုးေပးေစလိုေၾကာင္းကိုလည္း မိုးကုတ္မီဒီယာသို႔ သတင္းပါးရင္း ဖိတ္ေခၚထားပါသည္။
STA


Source: TLCC (MGK)

Read More...